ارزیابی پارامترهای هیدرودینامیکی با استفاده از روش مقاومت ویژه الکتریکی و آزمایش پمپاژ: مطالعه موردی دشت چنانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران

چکیده

در این تحقیق جهت به دست آوردن پارامترهای هیدرودینامیکی آبخوان از نتایج حاصل از روش ژئوالکتریک به طریق مقاومت ویژه الکتریکی استفاده شده است از سوی دیگر از اطلاعات مربوط به چاه‌های مشاهده‌ای و بهره‌برداری در مجاورت سونداژهای موجود، جهت صحت‌سنجی و مقایسه نتایج نهایی بهره گرفته شد. در مطالعه حاضر، 66 سونداژ الکتریکی قائم با آرایش شلومبرژه به منظور تعیین وضعیت دشت چنانه واقع در استان خوزستان برداشت گردید. رابطه مقاومت عرضی محاسبه شده در محل هر سونداژ و قابلیت انتقال حاصله از نتایج تست پمپاژ، رابطه‌ای خطی می‌باشد و 94 درصد همبستگی را نشان می‌دهند. بنابراین با استخراج معادله بین این دو پارامتر، محاسبه قابلیت انتقال در محل هر سونداژ امکان پذیر می‌باشد. مقادیر قابلیت انتقال آبخوان، از 30 مترمربع در روز مربوط به بخش‌های حاوی مواد ماسه‌ای و ریزدانه تا 700 مترمربع در روز مربوط به بخش‌هایی در مجاورت نهشته‌های رودخانه کرخه در شمال شرق دشت و مواد گراول و ماسه‌‌ای حاصل از فرسایش کنگلومرای بختیاری در مناطق شمالی، متغیر می‌باشد. تغییرات آبدهی ویژه بر اساس مطالعات ژئوالکتریک و صحت‌سنجی آنها بوسیله نتایج آزمون پمپاژ از 02/0 در بخش غربی الی 18/0 در بخش‌ شمالی متفاوت می‌باشند. بنابراین با توجه به پارامترهای هیدرودینامیکی محاسبه شده، مناطق شمالی و شمال شرقی دشت چنانه پتانسیل بهتری از نظر آب زیرزمینی دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Archie, G.E., 1942. The electrical resistivity logs as and aid in determining some reservoir characteristics            Petroleum technology. Techical Report 1422 American Instrument of Mining and Metallurgical Engineering 146, 54-62. https://doi.org/10.2118/942054-G
Atkins, E.R., Smith, G.H., 1961. The significance of particle shape in formation factor-porosity relationships. Journal of petroleum technology 13, 285-291. https://doi.org/10.2118/1560-G-PA
Bouwer, H.,1978. groundwater hydrology, international student edition, McGraw-Hill, P. 385.
Bobachev, C., 2002. A windows software for an automatic interpretation of resistivity sounding data. PhD Thesis, Moscow State University, Russia.
Chandra, S., Ahmed, SH., Ram, A., Dewandel, B., 2008. Estimation of hard rock aquifers hydraulic conductivity from geoelectrical measurements: A theoretical development with field application. Journal of Hydrology 357, 218-227. https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2008.05.023
Chinch, P.D., 2000. Electrical properties of sedimentary rocks having Interconnected water-saturated pore Spaces. Geophysics 65(4), 1093- 1097. https://doi.org/10.1190/1.1444802
Dashti, Z., Rezaei, M., Azadi A., Arjmand Sharif, M., 2019. Estimation of hydrodynamic coefficients of Zozan Plain aquifer using electrical sounding data. Iran-Watershed Management Science & Engineering 44, 39-40. http://jwmsei.ir/article-1-693-fa.html
Dannowski, G., Yaramanci, U., 1999. Estimation of water content and porosity using combined radar and Geoelectrical measurements. European Journal of Environmental and Engineering Geophysics 4, 1-13. DOI: 10.5897/IJPS10.274
Dovetone, J.H., 1986. Log analysis of subsurface geology. Wiley and Sons., New York, P. 135.
Ezeh, Ch., 2011. Geoelectrical studies for estimating aquifer hydraulic properties in Enugu State, Nigeria. International Journal of the Physical Sciences 6(14), 3323-3324. DOI: 10.5897/IJPS10.274
Frohlich, R.K., Kelly, W.E., 1988. Estimates of specific yield with the geoelectrical resistivity method in glacial Aquifers. Journal  of Hydrology. 97, 33-44. https://doi.org/10.1016/0022-1694(88)90064-9
Frohlich, R.K., Parke, C.D., 1989. The electrical resistivity of vadose zone – field survey. Groundwater 27 (4), 524-530.
George, N.J., Emah, J.B., Ekong, U.N., 2015. Geohydrodynamic properties of hydrogeological units in parts of Niger Delta, southern Nigeria. Journal of African Earth Sciences105, 55-63. https://doi.org/10.1016/j.jafrearsci.2015.02.009
Jones, P.H., Buford, T.B., 1951. Electric logging applied to groundwater exploration. Geophysics 16(1), 151-139.
Khedri, A., Kalantari, N., 2019. Estimation of specific discharge using different methods and estimating the volume of extractable water. Journal of Hydrogeology 2,96-97.
Kenneth, S., Okiongbo Ebifuro, O., 2012. Geoelectric sounding for the determination of aquifer transmissivity in Parts of Bayelsa State, South South Nigeria. Journal of Water Resource and Protection4, 348-349. http://dx.doi.org/10.4236/jwarp.2012.46039
Khemelevskoy, V.K., Shevnin, V.A., 1994. Resistivity method of exploration. Moscow State University., Russia, P.160.
Kosinski, W.K., Kelly, E.W., 1981. Geoelectrical sounding for predicting aquifer properties. Ground Water 19, 163-171.
Mohamadi, Z., Nasimi, A., 2012. Investigation of differences between different methods of pumping test analysis in estimating free aquifer hydrodynamic coefficients. Journal of Advanced Applied Geology 2, 9-10.
Niwas, a., Celik, m., 2012. Equation estimation of porosity and hydraulic conductivity of Ruhrtal aquifer in Germany using near surface geophysics. Journal of Applied Geophysics. 84, 78-80. https://doi.org/10.1016/j.jappgeo.2012.06.001
Niwas, S., Singhal, D.C., 1981. Estimation of aquifer transmissivity from Dar Zarrouk parameters in porous media. Hydrology 50, 393-399. https://doi.org/10.1016/0022-1694(81)90082-2
Niwas, S., Singhal, D.C., 1985. Aquifer transmissivity of porous media from resistivity data. Journal of Hydrology 82, 143-153. https://doi.org/10.1016/0022-1694(85)90050-2
Neuman, S.P., 1972. Theory of flow in unconfined aquifers considering delayed gravity response of the water table. Water Resources Research4, 1031-1045.  https://doi.org/10.1029/WR008i004p01031
Samadi, L., Nakhaei, M., 2012. Determination of groundwater characteristics of Shirin Ab plain in southwestern Iran by electrical resistance method . Iranian Journal of Geology 21, 44-46.
Turk Qashqai Nejad, S., Chitsazan, M., Mirzaei, Y., 2016. Estimation of hydrodynamic parameters of aquifer Using geoelectric surveys (Case Study: Golgir Aquifer, Khuzestan). Journal of Hydrogeology 2, 24-37.
Taylor, S.D., 1971. Acoustic and electric techniques for sea-floor identification. Washington: Proc, Int .Symp. On engineering properties of sea-floor soils and their geophysical identification, 253- 267.
Todd, D.K., Mays, L.W., 2007. Groundwater hydrogeology, third edition. John wiley and sons., New York, p.321-344.
Todd, David K., Larry. W., Mays, L.W., 2005. Groundwater hydrology, third Edition, Jon Wiley and Sons Publications, P.656.
Walton, W.C., 1988, Practical aspects of ground water modeling, Third edition, National Water Well Association, P. 368.
Windle, D., Wroth, C.P., 1975. Electrical resistivity method for determining volume changes that occur during a pressurementr test. Proc. Specialty conferance On In-Situ Measurement of Soil Properties 1, 497- 510.