زمین شیمی، خاستگاه و بررسی رفتار عناصر کمیاب در لاتریت نیکل چاه غیب، قادر آباد، استان فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 علوم زمین، علوم، شیراز، شیراز، ایران

2 گروه علوم زمین، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

کانسارلاتریت چاه غیب تحت‌ تأثیر فرایندهای هوازدگی پریدوتیت‌های سرپانتینی شده مربوط به مجموعه افیولیتی- رادیولاریتی نیریز تشکیل شده است که در بخش زیرین آهک دولومیتی جهرم به سن ائوسن قرار دارد. از پایین به بالا شامل پریدوتیت‌های سرپانتینی، زونهای انتقالی، لیمونیت، هماتیت و لاتریت میباشد. بر اساس نتایج کانی شناسی، XRD و EPMA کانیهای هماتیت، گوتیت، کوارتز، مونت موریلونیت، پالیگورسکیت و الیوین از کانیهای اصلی سازنده این کانسار میباشند. همچنین با مطالعه EPMA مشخص شد، طلا در زون لیمونیت به همراه کانیهای سیلیس شناسایی شده است. بر اساس نتایج آزمایشات ژئوشیمیایی (ICP-MS)، بیشترین مقدار نیکل (ppm) 10870 در زون لاتریت و کمترین مقدار (ppm) 2066 در زون انتقالی می‌باشد. بررسی همبستگی بین عناصر نشان میدهد که نیکل دارای همبستگی مثبت قوی با عنصر آهن می‌باشد که خود گواهی بر حضور عنصر نیکل در اکسید های آهن بوده است. بر اساس نمودار سه تاییAl2O3-Fe2O3-SiO2 درصد هوازدگی در کانسار چاه غیب درجه قوی تا متوسط میباشد. مقدار عناصر نادر خاکی از سرپانتینیت (سنگ منشا) (8.97 ppm) به سمت زون لاتریت 18.41ppm)) روند افزایشی را نشان میدهند.. مقدار Ce/Ce* از 0.65 درزون سرپانتینیت تا 1.56 در زون لاتریت تغییر میکند که نشان دهنده اکسیدی و اسیدی بودن محیط تشکیل لاتریت میباشد.

کلیدواژه‌ها


Aleva, G.J.J., 1994. Laterites: concepts, geology, morphology, and chemistry. International Soil Reference and Information Center, 169 pp.
Elias, M., 2002. Nickel laterite deposits, Geological overview, resources and exploration. Special Publication 4, p: 205–220.
 Freyssinet, P., Butt, C.R.M., Morris, R.C., Piantone, P., 2005. Ore-forming processes related to laterite weathering. Economic Geology, 100th Anniversary Volume, p: 681–722.
Lelong, F., Tardy, Y., Grandin, G., Trescases, J.J., Boulange, B., 1976. Pedogenesis, chemical weathering an processes of formation of some supergene ore deposits, in Wolf K.H., ed., Supergene and surficial ore deposits- Texture and fabrics of Handbook of strata-bound and stratiform ore deposits. Amsterdam, Elsevier 3, p: 93–133.
Taylor, S.R., McLennan, S.M., 1985. The continental crust: its composition and evolution. Blackwell. Oxford, 312p.