تلفیق شاخص های ژئوتکنیکی و زیست محیطی با استفاده از روش فازی تصمیم گیری چند شاخصه تاپسیس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زمین شناسی مهندسی، گروه زمین­شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در اکثر پروژه ها از میان فاکتورها ، عوامل و شاخص هایی که برای ارزیابی زیست محیطی پروزه ها در نظر گرفته میشوند، غالبا به آنهایی پرداخته می‌شود که بیشتر جنبه زیست محیطی محض دارند. به نظر می‌رسد در مرحله انتخاب و برای تصمیم گیری در مورد برتری نسبی یک پروژه نسبت به سایر موارد، در کنار ارزیابی های زیست محیطی می‌توان از پارامترها و تکنیک های دیگری نیز کمک طلبید. ژئوتکنیک زیست محیطی بخشی از دانش زمین شناسی مهندسی است که به مسائل زیست محیطی و ژئوتکنیکی نگاهی توام دارد. در این تحقیق برای نخستین بار تلاش شده است مسایل و فاکتورهای زیست محیطی در کنار دیدگاه های ژئوتکنیک مد نظر قرار گیرد. برای این منظور استانداردهای مختلف مربوط به آب و خاک در زمینه های مختلف شرب و کشاورزی و ژئوتکنیک مورد بررسی قرار گرفته و به کمک تکنیک تصمیم گیری چند شاخصه تاپسیس فازی ارزیابی شده است. چهار شبکه های آبیاری و زهکشی خیرآباد ( جنوب شرق خوزستان) اوان(شمال غرب خوزستان)، رامهرمز (شرق خوزستان) و دشت آزادگان(غرب خوزستان)، در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفت. در رتبه بندی نهایی فازی بر اساس شاخص شباهت، شبکه آبیاری و زهکشی اوان در شمال غرب خوزستان با بیشترین مقدار شاخص شباهت، بهترین شرایط و شبکه آبیاری دشت آزادگان در غرب خوزستان بدترین شرایط را به خود اختصاص دادند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Afshar, A., Marino, M.A., Saadatpour, M., Afshar, A., 2011. Fuzzy TOPSIS multi – criteria decision analysis applied to Karun reservoirs system. Journal of Water Resour. Manage 13, 545-563. https://doi.org/10.1007/s11269-010-9713-x
Institute of Standards and Industrial Research of Iran, 2010, 5st. Edition, rinking Water Physical and Chemical Specification. https://health.umsu.ac.ir/uploads/drinking_water_standard_in_iran.pdf
Chen, S.J., Hwang, C.L., 1992. Fuzzy multiple attribute decision making, Methods and applications, New York, Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-642-46768-4_5
Chen, T.Y., Tsao, C.Y., 2008. The interval-valued fuzzy TOPSIS method and experimental analysis. Fuzzy Sets and Systems 159(11):1410-1428. https://doi.org/10.1016/j.fss.2007.11.004
Colson. G., Bruyn. C.D., 1989. Models and methods in multiple objectives decision making, Math. Computer Modelling 1989:1201-1211. P.348
Dakshanamurthy, V., Raman, V., 1973. A simple method of identifying an expansive soil, Soils and Foundations. Japanese society of Soil mechanics and Foundation Engineering 13(1), 97-104.
Drinking Water Standards and Health Advisories, 2012 Edition, U.S. Environmental Protection Agency (EPA), Washington, D.C. https://nepis.epa.gov
Jihad-e- Agriculture Ministry Water & Soil Research Institute, 2008, Islamic Republic of Iran. Vice Presidency for Planning and Supervision Guidelines for Soil Survey, No. 466
Karanth, K.R., 2001. Groundwater Assessment, Development and Management, Mc Graw-Hill.
Korhonen, P., Moskowitz. H., Wallenius, L., 1992. Multiple Criteria Decision Support – A review. European Journal of operational Research 63, 361-375. https://doi.org/10.1016/0377-2217(92)90155-3
Office of Water U.S. Environmental Protection Agency (EPA), 2009. “2009 Edition of the Drinking Water Standards and Health Advisories”, EPA 822-R-09-011, Washington, USA. P.18
Rahimi, H., Delfi, M., 1993. New chemical method for evaluation of soil Dispersivity. Proc. Of the second international seminar on soil mechanics and foundation engineering of Iran: 199-218.
Rhoades J.D., Kandiah, A., Mashali, A.M., 1992. The use of saline waters for crop production. In: FAO Irrigation and Drainage Paper 48, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, Italy, 133. https://www.fao.org
Seed, H.B., Idriss, I.M., Arango, I., 1983. Evaluation of liquefaction potential using field performance data. Journal of Geotechnical Engineering ASCE 109(3), 458-482. https://doi.org/10.1061/(ASCE)0733-9410(1983)109:3(458)
Shanoon, C., Weaver, W., 1947. The mathematical theory of communication. The University of Illinois Press, Urbana. P.125
US Army Corps of Engineers, 1996. Engineering and Design Soil Sampling. Washington, DC.
Wang, W., 1981. Foundation problems in aseismatic design of hydraulic structures.  Proc. of the Joint US – PRC Microzonation Workshop, Harbin, PRC.
Wang, W., 1984. Earthquake damage to earth dams and levees in relation to soil liquefaction. Proc., Int. conf. on Case Histories in Geotechnical Eng., University of Missouri-Rulla, MO:512-522.
Ye, F., 2010. An extended TOPSIS method with interval-valued intuitionistic fuzzy numbers for virtual enterprise partner selection. Expert Systems with Applications 37(10), 7050-7055. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2010.03.013
Yu, P.L., 1973. A class of solution for group decision problems. Management Science 19(8), 936-946. http://dx.doi.org/10.1287/mnsc.19.8.936
Zadeh, L.A., 1965. Fuzzy sets. Information Control 8,338-353. https://doi.org/10.1016/S0019-9958(65)90241-X
Zimmermann, H.Z., 2001. Fuzzy set theory and its applications. Boston. USA, Kluwer Academic publisher, p.525