تعیین منشأ رسوبات ماسه‌ای آبرفتی اطراف معدن طلای داشکسن، شمال شرق شهرستان قروه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان

2 گروه زمین شناسی دانشگاه اصفهان

10.22055/aag.2025.48255.2480

چکیده

رودخانه شور در شمال خاوری شهرستان قروه واقع در استان کردستان جریان دارد. سنگ‌های رسوبی، آذرین و دگرگونی در حوضه آبریز این رودخانه رخنمون دارند. در توده‌های آذرین این منطقه کانه‌زایی هیدروترمال با سن میوسن بوقوع پیوسته است. برای مطالعه و تعیین منشاء رسوبات ماسه‌ای آبرفتی از رودخانه شور و سرشاخه‌های آن (رودخانه‌های داشکسن و نی‌بند) 31 نمونه رسوب برداشت شده و به روش‌های الک مرطوب و خشک دانه بندی گردیدند. ماسه‌های رده 120-60 مش این رسوبات برای مطالعات میکروسکوپی، آنالیزهای شیمیایی و منشأ‌‌یابی نمونه‌های رسوب انتخاب شدند. براساس مطالعات میکروسکوپی به ترتیب فراوانی خرده‌سنگ‌های کربناته، خرده‌سنگ‌های ولکانیکی، کانی‌های کوارتز، فلدسپات، خرده‌سنگ‌های دگرگونی، کانی‌های سنگین روشن و کانی‌های اوپاک شناسایی و تعیین درصد فراوانی گردیدند. کانی‌های سنگین تعداد 7 نمونه به وسیله محلول بروموفورم جداسازی شده و طبق مطالعه مقاطع نازک صیقلی به ترتیب فراوانی شامل هورنبلند، پیروکسن، مگنتیت و هماتیت، بیوتیت، اپیدوت، رآلگار، اورپیمان، گوتیت و پیریت می‌باشند. اغلب دانه‌های ماسه نیمه زاویه دار تا نیمه گرد شده بوده و کرویت کم تا متوسط دارند. عناصر تیتانیوم، منگنز، کلسیم، فسفات، استرانسیوم و توریوم در اغلب نمونه‌ها فراوانی بیشتری نسبت به پوسته بالایی دارند. نمونه‌های دارای اجزاء کربناته بیشتر واجد عناصر نادر خاکی کمتری هستند. رسوبات مورد بررسی بر اساس اندیس ICV و شاخص CIA هوازدگی کمی در سنگ منشاء نشان می‌دهند. آب و هوای منطقه منشاء رسوبات بر اساس نمودار تعیین آب و هوای سنگ منشاء به صورت نیمه خشک و سرد می‌باشد که این آب و هوا با نتایج شاخص‌های ICV و CIA همخوانی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات