سنگ نگاری، زمین شیمی و خاستگاه کانسار رس کائولینیتی و نسوز چاه علی اکبر در بلوک طبس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران

چکیده

کانسار رس کائولینیتی چاه علی اکبر از نظر موقعیت زمین ساختی در زون ساختاری ایران مرکزی، در قسمت شمالی بلوک طبس و فاصله 65 کیلومتری شمال غرب شهر طبس‌گلشن، به صورت چینه‌کران، در مرز بین سازند خان و سازند سرخ شیل و در پرمو‌تریاس تشکیل شده است. شیل ها و ماسه‌سنگ‌های واقع در قاعده آخرین لایه آهکی سازند خان (به سن جلفین) میزبان ماده معدنی این کانسار هستند. نتایج کانی شناسی نشان دهنده وجود کانی های کائولینیت، هماتیت و کوارتز به عنوان کانی های اصلی و آناتاز، روتیل به عنوان کانی‌های فرعی در کانسنگ کانسار است که از این میان کائولینیت به عنوان کانی باارزش اقتصادی مورد توجه قرار دارد. نتایج داده های زمین شیمیایی بیانگر اندیس دگرسانی شیمیایی (CIA) بیش از 80 درصد برای این نمونه هاست که نشان از عملکرد شدید فرآیند هوازدگی شیمیایی در مراحل ابتدایی تشکیل این کانسار است، به صورتی که حذف کاتیون‌های ناپایدار (K+، Na+ و Ca2+) و تبدیل اجزای ناپایدار به کانی‌های رسی پایدار مانند کائولینیت را در پی داشته است. نتایج به‌دست‌آمده بیانگر نهشت این کانسار در یک محیط دریایی و در اثر انتقال ذرات ریز رس به فرم کلوئیدی توسط آب های جاری بوده است. همچنین می توان نقش مؤثر امواج در یک محیط حاشیه ساحلی پرانرژی را در شکل گیری این کانسار پراهمیت دانست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

زمین شناسی کاربردی پیشرفته
دوره 15، شماره 1
مقالات
این شماره کامل می شود
فروردین 1404
صفحه 127-151

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار