تغییرات واتنش در پایانه گسل امتدادلغز دشت بیاض (خاور ایران) و نقش آن در کانه زایی مس و نقره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه بیرجند

2 دانشیاربخش علوم زمین پردیس علوم دانشگاه بیرجند

3 گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

4 اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق

چکیده

مطالعه ارتباط بین دگرشکلی و کانه زایی نقش کلیدی در اکتشاف مواد معدنی دارد. در این مطالعه به بررسی وضعیت ساختارهای کششی نظیر درزه های باز و ندول های سیلیسی و مقایسه روند این ساختارها با روند کلی گسل خوردگی در منطقه و رابطه آن ها با کانی سازی رگه ای مس و نقره در پایانه گسل امتدادلغز دشت بیاض در خاور ایران پرداخته شده است. مطالعات بر سه ناحیه اکتشافی که توسط سازمان زمین شناسی ایران حفاری شده متمرکز شده است. نتایج حاصل از حفاری مغزه ای در سه منطقه به وسیله نرم افزار Rockworks به صورت نمودار فنسی تهیه و بررسی گردید. در ادامه مشخصات ساختارهای کششی در نرم افزار Ellipsefit وارد و مقادیر پارامتر واتنش تکتونیکی محاسبه و در نمودار Fossen پیاده سازی گردید. نتایج نشان می دهد که نوع برش غالب در منطقه محض بوده و با دور شدن از گسل اصلی دشت بیاض و گسل های اصلی منشعب از آن به سمت برش ساده گرایش می یابد. همچنین بررسی رابطه بین کیفیت مغزه (RQD) با کانی سازی مس و نقره نشان می دهد که نزدیکی با گسل اصلی و گسل های منشعب از آن با کانی سازی رابطه مستقیم دارد. هم راستایی رگه‌های کانه دار با ساختارهای کششی نشان‌دهنده تأثیر عملکرد پایانه گسل بر کانی‌سازی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Bailey, C.M., Eyster, E.L., 2003. General shear deformation in the Pinaleño mountains metamorphic core complex, Arizona. Journal of Structural Geology 25(11), 1883-1892., ISSN 0191-8141. https://doi.org/10.1016/S0191-8141(03)00044-0
Blenkinsop, T.G., Oliver, N.H.S., Dirks, P.G.H.M., Nugus, M., Tripp, G., Sanislav, I., 2020. Chapter 1: Structural geology applied to the evaluation of hydrothermal gold deposits. In: Julie V., Rowland, David A., Rhys (Eds.), Appliedd structural geology of ore-forming hydrothrmal systems. Society of Economic Geologists. 20-22 PP. https://doi.org/10.5382/rev.21
Blourian, Gh., Safari., 2005. Geology map of Zoozan, scale1:100000, Geology Survey of Iran.
Drew, J.L., 2005. A tectonic model for spatial occurrence of porphyry copper and polymetallic vein deposits applications to Central Europe. Scientific investigation report 5272. U.S.Geological Survey. P.24. https://doi.org/10.3133/SIR20055272
Fossen, H., 2016. Structural geology, second edition. Cambridge University Press. P. 520.
Funedda, A., Naitza, S., Buttau, C., Cocco, F., Dini, A., 2018.Structural controls of ore mineralization in a polydeformed basement: Field examples from the Variscan Baccu Locci shear zone (SE Sardinia, Italy). Minerals 8, 456. https://dx.doi.org/10.3390/min8100456
Gloyn-Jones, J.N., Basson, I.J., Stoch, B., Koegelenberg, C., McCall, M. J., 2022. Integration of stress–strain maps in mineral systems targeting for IOCG mineralization within the Mt. Woods Inlier, Gawler Craton, South Australia. Minerals 12, 699. https://doi.org/10.3390/min12060699
Hadizadeh, H., Azadi, M., 2023. Final report of the second phase of copper and associated elements exploration in the Deh Khatib Khaf exploration area, northeast of the Lut block, Geology survey and Mineral Exploration, Northeast Region brach, 618 P.
Khademi, V., Heyhat, M.R., Forghani, A., Khatib, M.M., Zarrinkoub, M.H., Hadizadeh, Kh. H., 2021. An application of remote sensing imagery for geological lineaments extraction over Kaybarkuh region in east of Iran. World Journal of Geomatics and Geosciences 1, 50–59. https://doi.org/10.31586/wjgg.2021.168
Khademi, V., Heyhat, M.R., Khatib, M.M., Zarrinkoub, M.H., Hadizadeh, H., 2023. Structural controls mineralization in strike-slip fault terminals, case study: Kaybarkuh region in east of Iran. World Journal of Geomatics and Geosciences 3(1), 13-21. https://doi.org/10.31586/wjgg.2023.695
Kim, Y.S., Peacock, D.C.P., Sanderson, D.J., 2004. Fault damage zones. Journal of Structural Geology 26, 503–517.https://doi.org/10.1016/j.jsg.2003.08.002
Madani Esfahani, N., Asghari, O., 2013. Fault detection in 3D by sequential Gaussian simulation of Rock Quality Designation (RQD). Arabian Journal of Geoscinces 6, 3737–3747. https://doi.org/10.1007/s12517-012-0633-3
Mazhari, S.A., Safari, M., 2013. High-K calc-alkaline plutonism in Zouzan, NE of Lut block, eastern Iran: An evidence for arc related magmatism in Cenozoic. Jounal of Geology Society of India 81, 698–708. https://doi.org/10.1007/s12594-013-0091-x
Micklethwaite, S., Sheldon, H. A., Baker, T., 2010. Active fault and shear processes and their implications for mineral deposit formation and discovery, Journal of Structural Geology 32, 151–165. https://doi.org/10.1016/j.jsg.2009.10.009
Neubauer, F., 2005. Structural control of mineralization in metamorphic core complexes. In: Mao, J., Bierlein, F.P., (Eds.), Mineral Deposit Research: Meeting the Global Challenge. Springer, Berlin, Heidelberg. 561-564 pp.https://doi.org/10.1007/3-540-27946-6_144
Sereshgi, H.A., Ganji, A., Ashja, A.A., Torshizian, H., Taheri, J., 2019. Detection of metallic prospects using staged factor and fractal analysis in Zouzan region, NE Iran. Iranian Journal of Earth Sciences 4, 256-266. https://doi.org/10.30495/ijes.2019.669400
Stöcklin, J., Eftekhar-Nezhad, J., Hushmand Zadeh, A., 1972. Central Lut Reconnaissance, East Iran. Geological survey of Iran Report, 22, PP. 62.
Vernant, P., Nilforoushan, F., Hatzfeld, D., Abbassi, M.R., Vigny, C., Masson, F., Nankali, H., Martinod, J., Ashtiani, A., Bayer, R., Tavakoli, F., Chéry, J., 2004. Present-day crustal deformation and plate kinematics in the Middle East constrained by GPS measurements in Iran and northern Oman. Geophysics Journal International 157, 381–398.https://doi.org/10.1111/j.1365-246X.2004.02222.x
Walker, R.T., Jackson, J., Baker, C., 2004. Active faulting and seismicity of the Dasht-e-Bayaz region, eastern Iran. Geophysics Journal International 157, 265–282. https://doi.org/10.1111/j.1365-2966.2004.02179.x