نقش گسل‌ها در الگوی دگرریختی محدوده کانسار سرب و نقره (روی) آهنگران، جنوب باختر همدان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

کانسار سرب و نقره (روی) آهنگران در پهنه سنندج-سیرجان و در بخش شمال‌باختری کمربند فلززایی ملایر-اصفهان قرار گرفته است. کانی‌سازی و افق ماده معدنی در این کانسار در واحد ماسه‌سنگ دولومیتی و سنگ‌آهک دولومیتی Kc3 تشکیل‌شده است. هدف از این مطالعه تحلیل ساختاری و بررسی سیستم گسل‌های تاثیرگذار بر کانی‌سازی در محدوده کانسار سرب و نقره (روی) آهنگران است. بدین منظور از برداشت‌های ساختاری، مطالعه تصاویر ماهواره‌ای، تصاویر ارتوفتو و مدل‌های ارتفاع رقومی استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهند که سفره‌های راندگی با جهت حرکت از شمال‌خاوری به سمت جنوب باختری، باعث رانده شدن واحد آهک اربیتولین‌دار Kl برروی واحدهای جوان‌تر کرتاسه‌زیرین شده است. گسل کوه-دره‌غار با راستای N33°E و جدایش چپ‌گرد، باعث جابجایی حدود 2600 متری در بخش خاوری منطقه مورد مطالعه شده است. شکستگی‌ها منطقه مورد مطالعه سه روند اصلی N20°E تا N35°E، N02°E تا N20°W و N30°W تا N60°W دارند. پهنه‌های گسلی دره‌سماق، تونل و جاده‌شرقی ساختارهای اصلی تاثیر‌گذار هستند که منطقه مورد مطالعه را به چهار پهنه ساختاری تقسیم‌ کرده‌اند. این گسل‌ها با جدایش نرمال باعث جابجایی افق‌های دارای کانی‌سازی شده‌اند. گسل‌های تونل و جاده شرقی با جدایش نرمال و شیب به سمت خاور باعث پایین افتادن واحد Kc3 در بخش‌های فرادیواره شده‌اند. همچنین کانی‌سازی سرب و نقره (روی) به طور گسترده در شکستگی‌های پهنه‌های دوم و سوم تشکیل شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


 
Agard, P., Omrani, J., Jolivet, L., Mouthereau, F., 2005. Convergence history across Zagros [Iran]: constraints from collisional and earlier deformation. International Journal of Earth Sciences 94, 401-419. https://doi.org/10.1007/s00531-005-0481-4.
Aliani, F., Maanijou, M., Sabouri, Z., Sepahi, A.A., 2012. Petrology, geochemistry and geotectonic environment of the Alvand Intrusive Complex, Hamedan, Iran. Geochemistry 72 (4), 363–383. https://doi.org/10.1016/j.chemer.2012.05.001
Azizi, H., Asahara, Y., Mehrabi, B., Chung, S.L., 2011. Geochronological and geochemical constraints on the petrogenesis of high-K granite from the Suffiabad area, Sanandaj-Sirjan Zone, NW Iran. Geochemistry 71, 363 -376. https://doi.org/10.1016/j.chemer.2011.06.005.
Berberian, M., 1973. Two important deformational and metamorphic phases in the belt northeast of the Zagros thrust line (Iran); a brief structural review of the Sanandaj-Sirjan belt. Geological Survey of Iran. Report No 35.
Boveiri, M., Rastad, E., Peter, J.M., 2017. A sub-seafloor hydrothermal syn-sedimentary to early diagenetic origin for the Gushfl Zn-Pb-(Ag-Ba) deposit, south Esfahan, Iran. Neues Jahrbuch für Mineralogie Abhandlungen 194, 61-90. https://doi.org/10.1127/njma/2016/0041.
Coward, M., 1994. Inversion tectonics. In: Hancock, P. (Ed.), Continental Deformation. Pergamon Press.
Dennis, J.G., Price, R.A., Sales, J.K., Hatcher, R., Bally, A.W., Perry, W.J., Hutton, D.W., 1981. What is a Thrust? What is a Nappe? Geological Society, London, Special Publications 9(1), 7-9.
Ehya, F., Lotfi, M., Rasa, I., 2010. Emarat carbonate-hosted Zn–Pb deposit, Markazi Province, Iran: A geological, mineralogical and isotopic (S, Pb) study. Journal of Asian Earth Sciences 37, 186-194. https://doi.org/10.1016/j.jseaes.2009.08.007.
Ghazban, F., Mcnutt, R.H., Schwarcz, H.P., 1994. Genesis of sediment-hosted Zn-Pb-Ba deposits in the Irankuh district, Esfahan area, west-central Iran. Economic Geology 89, 1262-1278. https://doi.org/10.2113/gsecongeo.89.6.1262.
Granado, P., Ruh, J.B., 2019. Numerical modelling of inversion tectonics in fold-and-thrust belts. Tectonophysics 763, 14-19. https://doi.org/10.1016/j.tecto.2019.04.033.
Hayati, S., Maanijou, M., TaleFazel, E., Mohseni, H., 2016. Relationship between dolomitization alteration and mineralization in Ahangaran epigenetic deposit (southeast of Malayer): mineralogy, geochemistry and mineral chemistry evidences. Applied Sedimentology 7, 1-17. https://doi.org/10.22084/PSJ.2016.1516.
Homke, S., Verges, J., Serra-Kiel, J., Bernaola, G., Sharp, I., Garces, M., Goodarzi, M.H., 2009. Late Cretaceous–Paleocene formation of the proto–Zagros foreland basin, Lurestan Province, SW Iran. Geological Society of America Bulletin 121 (7-8), 963-978. https://doi.org/10.1130/B26035.1.
Jafarian, M., Zamani-pedram, M., 1999. Geological map of Malayer. Geological Survey of Iran, scale 1:100,000.
Karimpour, M.H., Sadeghi, M., 2018. Dehydration of hot oceanic slab at depth 30–50 km: KEY to formation of Irankuh-Emarat Pb–Zn MVT belt, Central Iran. Journal of Geochemical Exploration 194, 88–103. https://doi.org/10.1016/j.gexplo.2018.07.016.
Maanijou, M., Tale Fazel, E., Hayati, S., Mohseni, H., Vafaei, M., 2020. Geology, fluid inclusions, C–O–S–Pb isotopes and genesis of the Ahangara Pb-Ag (Zn) deposit, Malayer-Esfahan Metallogenic Province, western Iran. Journal of Asian Earth Sciences 195, 104339. https://doi.org/10.1016/j.jseaes.2020.104339.
Maanijou, M., Vafaeizad, M., Aliani, F., 2015. Fluid inclusion and sulfur stable isotope evidence for the origin of the Ahangran Pb-Ag deposit. Journal of Economic Geology 7, 343–367 (in Persian with English abstract). https://doi.org/10.22067/ECONG.V7I2.25816.
Modabberi, S., 1995. Geology, facies analysis, mineralogy, geochemistry and genesis of Ravandje Pb-Ag deposit, Central Iran. Unpublished MSc thesis. Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran. (In Persian with Engilsh abstract).
Mohajjel, M., Fergusson, C.L. 2014. Jurassic to Cenozoic tectonics of the zagros orogen in northwestern Iran. International Geology Review 56 (3), 263-287. https://doi.org/10.1080/00206814.2013.853919.
Mohajjel, M., FerGusson, C.L. Aahandi, M.R., 2003. Cretaceous-Tertiary convergence and continental collision, SanandajSirjan Zone, Western Iran. Journal of Asian Earth Sciences 21, 397– 412. https://doi.org/10.1016/S1367-9120(02)00035-4.
Momenzadeh, M., Shafghi, S., Rastad, E., Amstutz, G.S., 1979. The Ahangaran lead-silver deposit, SE-Malayer, west Central Iran. Mineralium Deposita 14, 323–341. https://doi.org/10.1007/BF00206363.
Moores, E. M., Twiss, R.J., 1995. Tectonics. W.H. Freeman, New York.
Niazi, S., 2013. Analysis of geological structures in the Ahangaran Mine. Unpublished MSc thesis. Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran. (In Persian with Engilsh abstract).
Niroomand, S., Haghi, A., Rajabi, A., Tabbakh Shabani, A.A., 2019. Geology, Isotope Geochemistry and       Fluid Inclusion Investigation on the Robat Zn-Pb-Ba Deposit in the Malayer-Esfahan Metallogenic Belt,      Iran. Ore Geology Reviews 112, 103040. https://doi.org/10.1016/j.oregeorev.2019.103040.
Rajabi, A., Mahmoodi, P., Rastad, E., Niroomand, S., Canet, C., Alfonso, P., Tabbakh Shabani, A.A., Yarmohammadi, A., 2019. Comments on “Dehydration of hot oceanic slab at depth 30–50 km: KEY to formation of irankuh-emarat Pb-Zn MVT belt, Central Iran” by Mohammad Hassan Karimpour and Martiya Sadeghi. Journal of Geochemical Exploration 205, 106346. https://doi.org/10.1016/j.gexplo.2019.106346.
Rajabi, A., Rastad, E., Canet, C., 2012. Metallogeny of Cretaceous carbonate-hosted Zn–Pb deposits of Iran: geotectonic setting and data integration for future mineral exploration. International Geology Review 54, 1649-1672. https://doi.org/10.1080/00206814.2012.659110.
Rastad, E., 1981. Geological, mineralogical, and facies investigations on the Lowe Cretaceous stratabound Zn–Pb–(Ba–Cu) deposits of the Irankouh Mountain Range, Esfahan, west Central Iran. Unpublished Ph.D. thesis. University of Heidelberg, Heidelberg.
Shahbazi, H., Siebel, W., Pourmoafee, M., Ghorbani, M., Sepahi, A.A., Shang, C.K. and Vousoughi Abedini, M., 2010. Geochemistry and U–Pb zircon geochronology of the Alvand plutonic complex in Sanandaj–Sirjan Zone (Iran): new evidence for Jurassic magmatism. Journal of Asian Earth Sciences 39(6), 668–683. https://doi.org/10.1016/j.jseaes.2010.04.014.
Yassaghi, A., Madanipour, S., 2008. Influence of a transverse basement fault on along-strike variations in the geometry of an inverted normal fault: Case study of the Mosha Fault, Central Alborz Range, Iran. Journal of structural geology 30, 1507-1519. https://doi.org/10.1016/j.jsg.2008.08.006.
Zamanian, H., 1993. Mineralogy, paragenesis and genesis of Ahangaran Ag-Pb deposit, Malayer. Unpublished MSc. thesis. Tarbiat Moallem University, Tehran, Iran. (In Persian with Engilsh abstract).