نقشه‌برداری زمین شناختی در مقیاس 1:50.000، مطالعه موردی: یافته های چینه نگاری، دیرینه شناسی، رسوب شناسی و سنگ شناسی در ورقه گل تپه (III-5660)، پهنه سنندج- سیرجان شمالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور

2 استادیار دانشگاه پیام نور، دانشکده علوم، گروه زمین شناسی، تهران،ایران

10.22055/aag.2024.46177.2435

چکیده

نقشه زمین‌شناسی گل ‌تپه در گستره‌ای به وسعت 625 کیلومترمربع در مرز میان استان‌های همدان و کردستان، در شمال پهنه سنندج- سیرجان، پهنه با دگرشکلی‌های پیچیده و زیرپهنه فیلیت‌های همدان واقع شده است. در این محدوده، سنگ‌های دگرگونی، رسوبی و آذرین در بازه زمانی ژوراسیک پسین تا کواترنری رخنمون دارند. بر اساس پیمایش‌های صحرایی، نتایج آزمایشگاهی، مطالعات میکروسکوپی و سن-سنجی‌های مطلق سایر پژوهشگران تغییراتی در جایگاه چینه‌شناسی واحدهای سنگی منطقه نسبت به نقشه‌های پایه ایجاد شد. برای پروتولیت سنگ‌های دگرگونی درجه ضعیف (واحد فیلیت‌های همدان، mt) سن ژوراسیک پسین در نظر گرفته شد. بر پایه سن‌سنجی‌های مطلق انجام شده، سن سنگ‌آهک‌های دولومیتی (K1l) خاستگاه غار علی‌صدر از تریاس به اوایل کرتاسه پیشین و گدازه‌های میزبان کانسار طلای ساریگونی از پلیوسن به میوسن پسین تغییر پیدا کرد. توده‌های نفوذی (واحدهای gr، di، gb) برای نخستین بار از منطقه گزارش و سن الیگوسن برای آن‌ها پیشنهاد شد. سه واحد در نهشته‌های معادل سازند قم تفکیک و سن آن‌ها از الیگومیوسن به میوسن پیشین محدود شد. توالی آذرآواری بر اساس جایگاه چینه‌شناسی و گدازه‌های تعیین سن شده در بالا و پایین، در زمان میوسن میانی- پسین تشکیل شدند. نهشته‌های پلیوسن و کواترنری با ستبرای اندک و گسترش زیاد، بخش‌های زیادی از گستره مورد مطالعه را زیر پوشش دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات