الگوی پراکنش فلزات سنگین در رسوبات تالاب هورالعظیم واقع در غرب خوزستان

هاشمی زاد, سید علی; چرچی, عبلس; حسینی, فلطمه

doi:10.22055/aag.2024.45643.2424

الگوی پراکنش فلزات سنگین در رسوبات تالاب هورالعظیم واقع در غرب خوزستان

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه شهید چمران اهواز

² عضو هیات علمی گروه زمین شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

³ دانش آموخته کارشناسی ارشد هیدروژئولوژی دانشگاه شهید چمران اهواز

10.22055/aag.2024.45643.2424

چکیده

ورود آلاینده‌ها به ویژه فلزات سنگین به زیست بوم‌ها به خصوص تالاب‌ها، سبب ایجاد نگرانی‌های زیادی در سطح جهان شده است. با هدف بررسی تغییرات عمقی و سطحی فلزات سنگین شامل؛ آرسنیک، سرب، روی، نیکل، وانادیوم و کروم ناشی از فعالیت پروژه های نفتی و تعیین میزان آلایندگی آنها در تالاب هورالعظیم در استان خوزستان، تعداد ۱۶ نمونه از ۸ ایستگاه (هر ایستگاه ۲ نمونه) در شعاع تقریبی ۵-۱۰ متری اطراف دکل‌های نفتی و با اعماق تقریبی ۳۰-۴۰ سانتی‌متری در محیط کاملاً غرقابی برداشته شدند. بر اساس میانگین شاخص فاکتور آلودگی (CF)،فلز آرسنیک دارای آلودگی کم و فلزات سرب، روی، نیکل، وانادیوم و کروم دارای آلودگی متوسط می‌باشند. بر اساس شاخص بار آلودگی (PLI)، ایستگاه‌هایSt1،St5 وSt6 دارای غلظت کم فلزات و یا فاقد آلودگی و ایستگاه‌هایSt2، St3، St4، St7 و St8 آلوده می‌باشند. ایستگاه‌هایSt1، St2، St5، St6، St7 و St8 بر اساس شاخص درجه آلودگی اصلاح یافته (mCd)، بدون آلودگی تا کمی آلودهو ایستگاه‌هایSt3 و St4 دارای آلودگی کم می‌باشند.در این پژوهش از نرم‌افزارSPSS23 جهت تجزیه‌وتحلیل آماری داده‌ها استفاده گردید که همبستگی مثبت و بالایی بین فلزات نیکل، وانادیوم، سرب و روی وجود دارد. همبستگی بالا بین فلزات ممکن است نشان‌دهنده‌ی سطح آلودگی و منبع آلودگی مشابه برای این فلزات باشد. همچنین بر اساس آنالیز خوشه‌ای انجام ‌شده برای ایستگاه‌های موردمطالعه، مشاهده گردید که ایستگاه‌های (St3، St4 و St7) در یک خوشه و ایستگاه‌های (St1، St2، St5، St6 و St8) در خوشه دیگر قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها