پترولوژی و ژئوشیمی سرپانتینیت های افیولیت ملانژ دالامپر، شمال غرب ایران: با نگرشی بر تحولات ژئودینامیک و فرآیندهای متاسوماتیک مرتبط با فعل و انفعالات سیال/سنگ-مذاب.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زمین شناسی معدنی و آب، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

2 هیات علمی/ دانشگاه شهید بهشتی

3 هیات علمی/ دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان

4 گروه زمینشناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

افیولیت دالامپر بخش ناشناخته ای از افیولیت نئو تتیس است و در شمال غرب ایران بین افیولیت های پیرانشهر و سلماس در داخل کمربند دگرگونی سنندج - سیرجان قرار دارد. پریدوتیت های سرپایینی شده، بازالت بالشی، گابروهای مختلف، سنگ آهک پلاژیک و رادیولاریت همراه با واحدهای رسوبی-آتشفشانی از انواع سنگ های اصلی در این منطقه هستند. این واحدهای سنگی در بیشتر نقاط به صورت تکتونیکی و آمیزه رنگین در هم آمیخته شده اند. پریدوتیت های مجموعه تحت تاثیر دگرسانی گرمابی به صورت کامل و یا بخشی با سرپانتینیت جایگزین شده اند. سرپانتینیت های دالامپر روند پریدوتیت های دگرگونی شاخص با ترکیب پروتولیت هارزبورژیت و دونیتی از خود نشان می دهند. ویژگی های ژئوشیمیایی از جمله غنی شدگی از LILE-LREE، تهی شدگی از HFSE و الگوی U شکل عناصر نادرخاکی بهنجار شده به کندریت با مقادیر (La/Sm)N > 1 and (Gd/Yb)N < 1 حاکی از فرآیندهای پتروژنتیکی چند مرحله ای از جمله بارورسازی گوه گوشته ای تهی شده و دیرگداز به وسیله سیالات مشتق از فرورانش و مذاب های گوشته بونینیتی در یک محیط جلوقوس داخل اقیانوسی می باشد. نمودار فازی محاسبه شده برای نمونه های مورد مطالعه نشان می دهد که این سرپانتینیت ها احتمالا در طی دو رویداد دگرگونی شکل گرفته اند؛ رویداد اول شامل دگرسانی و آبگیری هارزبورژیت تا دماهای کمتر از 300 درجه سانتیگراد و فشار کمتر از 4 کیلوبار است. رویداد دوم در نتیجه افزایش دما و فشار تا بیشتر از 400 درجه سانتیگراد و 4 کیلوبار رخ داده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات