بررسی تنوع شکل‌شناسی میکروب‌سنگ‌ها و آثار اسفنج‌های گذر پرمین به تریاس در منطقه همبست، ایران مرکزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش علوم زمین، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز، ایران

2 بخش علوم زمین دانشکده علوم دانشگاه شیراز

3 عضو هیات علمی/دانشگاه شیراز

10.22055/aag.2024.43965.2378

چکیده

انقراض جمعی انتهای پرمین که به عنوان بزرگترین حادثه زیستی فانروزوئیک شناخته می‌شود، تاثیرات قابل توجهی بر رژیم رسوبی حاکم نیز داشته است. رسوبات اسکلتی سکوهای کربناته اواخر پرمین بلافاصله بوسیله رسوبات کربناته غیراسکلتی حاصل از گسترش فراوان میکروب‌سنگ‌ها پوشیده می‌شوند. در این مطالعه تنوع شکل‌شناسی، ارگانیسم‌های همراه و شرایط محیط تشکیل میکروب‌سنگ‌های گذر پرمین به تریاس در منطقه همبست مورد مطالعه قرار گرفتند. هیچ گونه آثار فرسایشی در سطح رسوبات پرمین دیده نشده و میکروب‌سنگ‌های منطقه مورد مطالعه به استثناء یک لایه با ساختمان مسطح و ساخت داخلی لخته‌ای، همگی دارای ساختمان گنبدی‌شکل و ساخت داخلی شعاعی/ستونی می‌باشند. وجود لامیناسیون در ساختمان داخلی ستون‌ها مشخصه استروماتولیت‌های ستونی می‌باشد و یا ساخت لخته‌ای نیز به روشنی مشخص‌کننده حضور میکروب‌سنگ‌های ترومبولیتی می‌باشد. بررسی میکروسکوپی فضای بین لخته‌ها یا ستون‌های میکروبی نشان‌دهنده آثار فراوان باقی‌مانده اسنفج‌ها می‌باشد. بر اساس مشاهدات حاضر اینگونه استنباط می‌شود که، تنوع کم میکروب‌سنگ‌ها در منطقه مورد مطالعه می‌تواند حاکی از ثبات نسبی شرایط رسوبگذاری باشد که در کنار غلبه میکروب‌سنگ‌های شعاعی/ستونی نشان‌دهنده عمق بیشتر محیط رسوبگذاری نسبت به مناطقی با غلبه ترومبولیت‌ها می‌باشد. توسعه ساختمان گنبدی و ساخت ستونی احتمالاً رقابت میکروب‌سنگ‌ها در جهت کسب نور بیشتر را نشان می‌دهد. همچنین حضور اسفنج‌های همراه، حاکی از توسعه ریف‌هایی با اکوسیستم پیچیده بلافاصله پس از انقراض انتهای پرمین است. با توجه به وابسته بودن حضور این ریف‌ها به میکروب‌سنگ‌ها، تامین اکسیژن بوسیله عمل فتوسنتز می‌تواند عامل اصلی توسعه ریف‌های پیچیده در شرایط نامطلوب جهانی پس از انقراض باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات