تعیین میزان گسترش ترکیبات نفتی آروماتیک ناشی از نشت بنزین در شمال دشت شازند و نقش مخروط افت چاههای بهره برداری در گسترش آلودگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد، هیدروژئولوژی ، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، ایران

2 کتری هیدروژئولوژی، عضو هیئت علمی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، ایران

3 دکتری هیدروژئولوژی، کارشناس آزمایشگاه زمین‌شناسی، دانشگاه لرستان، ایران

چکیده

امروزه آلودگی آب‌های زیرزمینی به ویژه آلودگی ناشی از مراکز صنعتی نظیر پتروشیمی و پالایشگاه که پتانسیل نشت آلودگی بالایی دارند یکی از دغدغه های اصلی بشر می باشد. در پژوهش حاضر، قسمت‌های شمالی دشت شازندکه از توابع استان اراک می‌باشد به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است تا آلودگی نفتی ناشی از نشت بنزین در امتداد خط لوله12 اینچی ملایر-همدان واقع در بالادست چاه شماره 7 دشت شازند، مورد بررسی قرار گیرد. در این پژوهش، پس از قطع نشت آلودگی به منظور تعیین وضعیت آلودگی در منطقه، محلهایی جهت حفر چاه پایش در جهت جریان انتخاب گردید و پس از حفاری چاه‌های پایش، اقدام به نمونه برداری در طی دو مرحله (مرداد و اسفند 1399) گردید. نتایج آنالیز نمونه‌ها، نشان داد که آلودگی از نوع بنزین می باشد. همچنین نبود آلودگی در برخی از چاه‌های پایش حاکی از آن بود که آلودگی گسترش چندان نداشته است و ابر آلودگی به ترتیب در چاه‌های پایشMW4, PB3, MW6, MW5 با غلظت‌های 5/7121، 7/3820، 1/1046، 257 میکروگرم بر لیتر و در چاه شماره 7 با غلظت 8/260 میکروگرم بر لیتر گسترش پیدا کرده است. در واقع ابر آلودگی در طی مدت نشت به سمت پایین دست دشت، در حدود 10 هکتار پیشروی کرده است ولی مخروط افت ایجاد شده در نتیجه برداشت زیاد برای مصارف صنعتی مانع از گسترش زیاد آلودگی در این منطقه گردیده است. با توجه به تاثیر ضریب ذخیره و عمق آب زیرمینی، این آلودگی در حدود 365 هزار مترمکعب از آبخوان را در بر گرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Askarzadeh Targhabeh, H., Bazarafshan, A., Hajipourfard, H., 2002. Investigation of Oil pollutants in the underground waters of the Arak Refinery area. Journal of Environmental 29, No 32.  20.1001.1.10258620.1382.29.32.7.9
ATSDR, 1997. Methyl Tert-Butyl Ether. U.S. Department OF Health and Human Services, Public Health Service Agency for Toxic Substances and Disease Registry.
Chiu, H.Y., Verpoort, F., Liu, J.k., Chang, Y.M., Kao, C.M., 2017. Using intrinsic bioremediation for petroleum- hydrocarbon contaminated groundwater cleanup and migration containment; effectiveness and mechanism evaluation. Journal of the Taiwan Institute of Chemical Engineers 72, 53-61. https://doi.org/10.1016/j.jtice.2017.01.002.
Fels, J., 1999. Source-identification investigations of petroleum contaminated groundwater in the Missouri Ozarks. Journal of Engineering Geology 52, 3–13. https://doi.org/10.1016/S0013-7952(98)00049-0.
Firmino, P.I.M., Farias, R.S., Barros, A.N., Buarque, P.M., Rodríguez, E., Lopes, A.C., dos Santos, A.B., 2015. Understanding the anaerobic BTEX removal in continuous-flow bioreactors for ex situ bioremediation purposes. Chemical Engineering Journal, 281, 272-280.‏ https://doi.org/10.1016/j.cej.2015.06.106.
Gholami, F., Shavandi, M., Mohammad, S., Dastgheib, M., Amoozegar, M.A., 2018. Naphthalene remediation form groundwater by Calcium peroxide (CaO2) nanoparticles in permeable reactive barrier (PRB). Chemosphere 212, 105-113. https://doi.org/10.1016/j.chemosphere.2018.08.056.
Jalali, M., Samani, N., Rezaei, M., 2009. Monitoring oil spills and water and soil pollution in Tehran refinery. The first international conference on water resources management. Shahrood. https://civilica.com/doc/83146.
Khodaei, K., Nassery, H.R., Asadi, M.M., Mohammadzadeh, H., Mahmoodlu, M.G., 2017. BTEX biodegradation in contaminated groundwater using a novel strain (Pseudomonas sp. BTEX-30). International Biodeterioration & Biodegradation, 116, 234-242. https://doi.org/10.1016/j.ibiod.2016.11.001.‏
Li, J., de Toledo, R.A., Chung, J., Shim, H., 2014. Removal of mixture of cis-1, 2-dichloroethylene/benzene, toluene, ethylbenzene, and xylenes from contaminated soil by Pseudomonans plecoglossicida. Journal of Chem Tecnol. Biotechnol 89, 1934-1940.  https://doi.org/10.1002/jctb.4279.
Liang, X., Guo, C., Liao, C., Liu, S., Wick, L.Y., Peng, D., et al., 2017. Drivers and applications of integrated clean-up technologies for surfactant-enhanced remediation of environments contaminated with polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs). Environmental Pollution 225, 129-140.‏ https://doi.org/10.1016/j.envpol.2017.03.045 .
Ministry of Energy., 2009. Prohibition extension of Shazand Plain study area, Central Province Regional Water Company, Basic Studies Office, Resources, Group, code 4120.
Mirzaii, A., Rahmani, H., Jadidi, A., 2012. Groundwater pollution and its management. The second environmental planning and management conference, Tehran. University of Tehran. https://civilica.com/doc/148207
Mosmeri, H., Gholami, F., Shavandi, M., Dastgheib, S.M.M., Alaie, E., 2019. Bioremediation of benzene-contaminated groundwater by calcium peroxide (CaO2) nanoparticles: continuous-flow and biodiversity studies. Journal of hazardous materials, 371, 183-190. https://doi.org/10.1016/j.jhazmat.2019.02.071
‏Vaezihir, A., Mohammdzadeh Motlaq, M., Bakhtiari, Sh., Nematollahi, R., 2021. Identification of LNAPL phase of oil contaminations in the aquifer of Bandar Abbas Oil Refinery. Journal of Human and Environment 59, 141-158. https://doi.org/ 20.1001.1.15625532.1400.19.4.10.8
Qobadian, S., Vaezihir, A., Golmohamadi, A., 2020. The study of oil-contamination groundwater due to Shazand Refinery, Journal of Environmental Scientia's Technology, 22, 49-59. https://doi.org/10.22034/jest.2018.17977.2693.
Vaezihir, A., Ahmadzadeh, Z., Hasanpoursedghi, M., Fatehifar, E., 2017. Investigating the possible risk of subsidence and karst formation on the west ethylene pipeline between Meandoab and Tabriz Petrochemical. Journal of Advanced Applied Geology. 6(4), 89-99. https://doi.org/10.22055/AAG.2016.12711.
Vaezihir, A., Hajipour, M., 2020. Determination of Characteristics, Extent and Pollution Source in well 7 of Shazand Petrochemical Complex. MSc thesis. University of Tabriz.
Firmino P.I.M., Farias, R.S., Barros, A.N., Buarque P.M.C., Rodríguez, E., Lopes, A.C, dos Santos, A.B., 2015. Understanding the anaerobic BTEX removal in continuous-flow bioreactors for ex situ bioremediation purposes. Chemical Engineering Journal 281, 272–280. https://doi.org/ 10.1016/j.cej.2015.06.106.