تحلیل تنش و فشار منفذی با استفاده از الگوی مکانی رگه‌های کوارتز، جنوب شرق همدان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

در این تحقیق با استفاده از الگوی پراکندگی رگه‌های کوارتزی در واحدهای سنگی زمان آباد واقع در جنوب شرق همدان و با بکارگیری تحلیل های استریوگرافی و ترسیم دایره مور سه بعدی به بررسی مقادیر نسبی استرس های اصلی(σ1, σ2, σ3) و فشار منفذی (Pf) پرداخته شده است. توزیع قطب رگه‌های کوارتزی در شبکه هم مساحت نشان دهنده محدوده وسیعی از جهت‌یابی‌ها بوده و حاکی از یک الگوی پراکنش وسیع در آنها مــی‌باشند. تــرسیم نمودار مور سه بعدی برای رگه‌های کوارتزی نشان دهنده شرایط Pf>σ2 و مقادیر بالای فشــار منـفذی Pf=885.7 تا Pf= 1044.4 و نزدیک به تنش اصلی حداکثر(σ1) می‌باشد. نسبت فشار محرک (R΄) و نسبت استرس (Ø) برای رگه های کوارتزی به ترتیب در محدوده R΄=0.82 تا R΄=0.93 و Ø=0.77 تا Ø=0.81محاسبه گردید. نتایج نشان می دهد که شکل گیری و توسعه رگه‌های کوارتزی در ارتباط با عملکرد آخرین فازهای استرس حاصل از جایگیری توده باتولیت الوند می‌باشد. همچنین نتایج نشان می‌دهد که توسعه رگه‌های کوارتزی در شرایط استرین سه بعدی فشرده شده (Oblate) بوقوع پیوسته است.

کلیدواژه‌ها


Akawy, A., 2007. Geometry and texture of quartz veins in Wadi Atalla area, Central Eastern Desert, Egypt. Journal of African Earth Sciences 47(2), 73-87.
Alavi, M., 1994. Tectonics of the Zagros orogenic belt of Iran: new data and interpretations. Tectonophysics 229, 211-238.
Alavi, M., 2004. Regional stratigraphy of the Zagros fold-thrust belt of Iran, and its proforeland evolution. American Journal of Science 304, 1–20.
Aliani, F., Maanijou, M., Sabouri, Z., Sepahi, A.A., 2012. Petrology, geochemistry and geotectonic environment of the Alvand Intrusive Complex, Hamedan, Iran. Chemie der Erde 72, 363– 383.
Allen, M.B., Jackson, J., Walker, R., 2004. Late Cenozoic reorganization of the Arabia–Eurasia collision and comparison of the short-term and long-term deformation rates. Tectonics 23, TC2008.
Angelier, J. 1984. Tectonic analysis of fault slip data sets. Journal of Geophysics Researches 89, 5835-5848.
Bear, G., Beyth, M., Reches, Z., 1994. Dike emplaced into fractured basement, Timna Igneouse Complex, Israel. Journal of Geophysics Researches 99, 24039-24051.
Berberian, M., King, G.C.P., 1981. Towards a paleogeography and tectonic evolution of Iran. Canadian Journal of Earth Sciences 18, 210–265.
Delaney, P.T., Pollard, D.D., Zioney, J.I., McKee, E.H., 1986. Field relations between dikes and joints: emplacement processes and palaeostress analysis. Journal of Geophysics Researches 91 (B5), 4920-4938.
Dunnet, D., 1969. A technique of finite strain analysis using elliptical particles. Tectonophysics 7 (2), 117–136.
­­Ezadykiyan, L., Mohajjel, M., Sepahyharo, A.A., Rahgoshay, M., 2009. Polyphase deformation and porphyroblast growth in the Kamery-Noasadolahkhan area, Southeastern Hamedan. Iranian Geology Journal 11, 17-26.
Fossen, H., 2016. Structural geology second edition, Cambridge University Press, 520p.
Fry, N., 1979. Random point distributions and strain measurements in rocks. Tectonophysics 60, 89–105.
Jolly, R.J.H., Sanderson, D.J., 1997. A Mohr circle reconstruction for the opening of a pre-existing fracture. Journal of Structural Geology 19, 887-892.
Kruhl, J.H., 1998. Reply: prism- and basal-plane parallel subgrain boundaries in quartz: a microstructural geothermobarometer. Journal of Metamorphic Geology 16, 142–146.
Law, R.D., 1990. Crystallographic fabrics. A selective review of their applications to research in structural geology. In: Knipe, R.J., Rutter, E.H. (Eds.), Deformation Mechanisms, Rheology and Tectonics. Geological Society of London, Special, Publication No. 54, pp. 335–52.
Law, R.D., Searle, M.P., Simpson, R.L., 2004. Strain, deformation temperatures and vorticity of flow at the top of the Greater Himalayan Slab, Everest Massif. Tibet. Journal of Geological Society of London 161, 305–320.
McKeagney, C.J., Boulter, C.A., Jolly, R.J.H., Foster, R.P., 2004. 3D Mohr Circle analysis of vein opening, Indrama lode-gold deposit, Zimbabwe: implication for exploration. Journal of Structural Geology 26, 1275-1291.
McQuarrie, N., 2004. Crustal scale geometry of the Zagros fold–thrust belt, Iran. Journal of Structural Geology 26, 519–535.
Mohajjel, M., Fergusson, C.L., 2000. Dextral transpression in Late Cretaceous continental collision, Sanandaj–Sirjan Zone, western Iran. Journal of Structural Geology 22, 1125–1139.
Mondal, T.K., Mamtani, M.A., 2013. 3D Mohr circle construction using vein orientation data from Gadag (southern India). Journal of Structural Geology 56, 45-56.
Nüchter, J.A., Stöckhert, B., 2008. Coupled stress and pore fluid pressure changes in the middle crust: Vein record of coseismic loading and postseismic stress relaxation. Tectonics 27, 1-23.
 Otsubo, M.,  Miyakawa, A., Kawasaki, R., Sato, K., Yamaguchi, A., Kimura, A., 2016. Variations in stress and driving pore fluid pressure ratio using vein orientations along megasplay faults : Example from the Nobeoka Thrust, Southwest Japan. Island Arc 25, 421-432.
Passchier, C.W., Trouw, R.A.J., 2006. Microtectonics. Springer Verlag, Berlin-Heidelberg– New York,
Ramsay, J.G., Huber, M.I., 1983. The Techniques of Modern Structural Geology. Strain Analysis, Academic Press, London, 307p.
Shahbazi, H., Siebel, W., Pourmoafee, M., Ghorbani, M., Sepahi, A., Shang, C., Abedini, M.V., 2010. Geochemistry and U–Pb zircon geochronology of the alvand plutonic complex in Sanandaj–Sirjan Zone Iran: New evidence for Jurassic magmatism. Journal of Asian Earth Sciences 39, 668–683.
Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg, p. 366.
­­Taghizadeh, S., 2017. Petrofabric and finite strain analysis in the Zaman abad schists. M.Sc. Thesis, Shahid Chamran University of Ahvaz.
Tunini, L., Munt, I., Fernandez, M., Verges, J., Villasenor, A., 2015. Lithospheric mantle heterogeneities beneath the Zagros Mountains and the Iranian Plateau: a petrological-geophysical study. Geophys Journal International 200, 596-614.
Wilson, C.J.L., Robinson, J.A., Dugdale, A.L., 2008. Quartz vein fabrics coupled to elevated fluid pressures in the Stawell gold deposit, south-eastern Australia. Mineralium Deposita 44(2), 245-263.
Yang, T.N., Chen, J.L., Liang, M.J., Xin, D., Aghazadeh, M., Hou, Z.Q., Zhang, H.R., 2018. Two plutonic complexes of the Sanandaj-Sirjan magmatic-metamorphic belt record Jurassic to Early Cretaceous subduction of an old Neotethys beneath the Iran microplate. Gondwana Research 62, 246-268.