بررسی نتایج طیفی دستگاه اسپکترورادیومتر در فضای باز و آزمایشگاه به منظور شناسایی کانی‌های دگرسانی، مطالعه موردی؛ کانسارهای مس پورفیری کرمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه اکولوژی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران

چکیده

دستگاه‌های اسپکترومتر و اسپکترورادیومتر دارای مدل‌های مختلفی مانند تراسپک و فیلدسپک هستند که برای اندازه‌گیری‌ انرژی‌های تابشی در محدوده مرئی- فروسرخ نزدیک (VNIR) و فروسرخ موج کوتاه (SWIR) استفاده می‌شوند. در این تحقیق نتایج حاصل از دستگاه اسپکترورادیومتر مدل فیلدسپک3 موجود در پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی کرمان در فضای باز و آزمایشگاه مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج طیف‌سنجی بدست آمده با طیف‌های استخراج شده از دستگاه اسپکترومتر مدل تراسپک دانشگاه باسک اسپانیا، مطالعات میکروسکوپی و تجزیه پراش پرتو ایکس (XRD) مورد مقایسه قرار گرفتند. سعی بر این است که صحت طیف‌های بدست آمده از دستگاه بررسی و با اعمال روش‌های مختلف کاهش نوفه ، نتایج بهینه و راهکار مناسب ارائه شود. اندازه‌گیری طیف در شرایط محیطی مختلف حاکی از آنست که متغیرهای مختلفی نظیر شرایط جوی (وزش باد، رطوبت، زاویه تابش خورشید، دما و...)، فاصله تفنگ الکترونی با نمونه، زمان اندازه‌گیری و زاویه دید بر روی واکنش طیفی تأثیر می‌گذارند. با اجرای این تحقیق یک فضای آزمایشگاهی مناسب برای اندازه‌گیری دقیق طیفی با دستگاه فیلدسپک3 فراهم ‌شد. به کمک بررسی‌های طیفی همچنین کانی‌های موسکویت، ایلیت، هالوسیت، مونتموریلونیت، دیکیت، کائولینیت، کلریت، اپیدوت، کلسیت، پیروفیلیت، بیوتیت، ژاروسیت، گوتیت و هماتیت شناسایی شدند.

کلیدواژه‌ها


ASD Inc., 2010. FieldSpect3 User Manual, ASD Document 600540.
Barzegar, H., 2007. Geology, petrology and geochemical characteristics of alteration zones within the Seridune prospect, Kerman, Iran. RWTH Aachen University, Germany, p.180.
Bishop, C.A., Liu, J.G., Mason, P.J., 2011. Hyperspectral remote sensing for mineral exploration in Pulang, Yunnan Province, China. International Journal of Remote Sensing 32(9), 2409-2426.
Calvin, W.M., Kratt, C., James, E.F., 2005. Infrared spectroscopy for drillhole lithology and mineralogy. In proceedings of Thirtieth Workshop on Geothermal Reservoir Engineering Stanford University, Stanford, California, SGP-TR-176.
Carrino, T.A., Crósta, A.P., Toledo, C.L.B., Silva, A.M., 2015. Unveiling the hydrothermal mineralogy of the Chapi Chiara gold prospect, Peru, through reflectance spectroscopy, geochemical and petrographic data. Ore Geology Reviews 64, 299-315.
Clark, R.N., 1999. Chapter 1: Spectroscopy of Rocks and Minerals, and Principles of Spectroscopy. In Manual of Remote Sensing, Volume 3, Remote Sensing for the Earth Sciences, (A.N. Rencz, ed.) John Wiley and Sons, New York, pp. 3- 58.
Clark, R.N., Swayze, G.A., Wise, R., Livo, E., Hoefen, T., Kokaly, R., Sutley, S.J., 2007. USGS digital spectral library splib06a: U.S. Geological Survey, Digital Data Series 231.
Crosta, A.P., 2010. Unveiling mineralogical information in ore deposits: The use of reflectance spectroscopy for mineral exploration in South-America. In Art, Science and Applications of Reflectance Spectroscopy Symposium sponsored by ASD Inc. and IEEE GRSS, February 23-25, Boulder, Colorado.
Crosta, A.P., Filho, C.R., 2003. Targeting key alteration minerals in epithermal deposits in Patagonia, Argentina, using ASTER imagery and principal component analysis. International Journal of Remote Sensing 24 (21), 4233–4240.
Curtiss, B., Goetz, A.F.H., 2001. Field Spectrometry: Techniques and instrumentation. In Technical guide, 4th edition, Hatchell DC, Analytical Spectral Devices Inc, Boulder CO, USA. Section 12-1 to 12-10.
Derakhshani, R., Abdolzadeh, M., 2009a. Geochemistry, mineralization and alteration zones of Darrehzar porphyry copper deposits, Kerman, Iran. Journal of Applid Science 9(9), 1628-1646.
Derakhshani, R., Abdolzadeh, M., 2009b. Mass change calculations during hydrothermal alteration/ mineralization in the porphyry copper deposit of Darrhzar, Iran. Research journal of environment Science 3(1), 41-51.
Dimitrijevic, M., 1973. Geology of Kerman region, Institute for geological and mining exploration and investigation Beograd Yugoslavia, Ministry of Geological Survey of Iran, Tehran, Iran.
Gabr, S., Ghulam, A., Kusky, T., 2010. Detecting areas of high-potential gold mineralization using ASTER data. Ore Geology Reviews 38(1–2), 59-69.
Geological Survey of Iran., 1973. Geological map of Pariz, 1:100000 SHEET 7149 in Ministry of Geological Survey of Iran, Tehran, Iran.
Hosseinjani, M., Tangestani, M.H., 2011. Mapping alteration minerals using sub-pixel unmixing of ASTER data in the Sarduiyeh area, SE Kerman, Iran. International Journal of Digital Earth 4(6), 487-504.
Hosseinjanizadeh, M., 2013. Evaluating relationship between alteration and mineralization using spectral analysis and processing of multispectral and hyperspectral data, a case study from central part of Dehaj-Sarduiyeh belt, Kerman Province, SE Iran. Ph.D Thesis, University of Shiraz.
Hosseinjanizadeh, M., Tangestani, M.H., Velasco, R.F., Yusta, I., 2014a. Spectral characteristics of minerals in alteration zones associated with porphyry copper deposits in the middle part of Kerman copper belt, SE Iran. Ore Geology Reviews 62, 191-198.
Hosseinjanizadeh, M., Tangestani, M.H., Velasco, R.F., Yusta, I., 2014b, Sub-pixel mineral mapping of a porphyry copper belt using EO-1 Hyperion data. Advances in Space Research 53 (3), 440-451.
Kerr, A., Rafuse, A., Sparkes, G., Hinchey, J., Sandeman, H., 2011. Visible/Infrared Spectroscopy (VIRS) as a Research Tool in Economic Geology: Background and Pilot Studies from Newfoundland and Labrador. Newfoundland and Labrador Department of Natural Resources Geological Survey, Report 11-1, p. 145-166.
King, P.L., Ramsey, M., Swayze, G.A., 2004. Infrared Spectroscopy in Geochemistry, exploration Geochemistry and Remote Sensing. Mineralogical Association of Canada, London, Ontaria, Canada, Short Course Series Volume 33, 284 p.
Kruse, F.A., 2012. Mapping surface mineralogy using imaging spectrometry. Geomorphology 137, 41-56.
Mars, J.C., Rowan, L.C., 2010. Spectral assessment of new ASTER SWIR surface reflectance data products for spectroscopic mapping of rocks and minerals. Remote Sensing of Environment 114(9), 2011-2025.
Milton, E.J., Goetz, A.H., 1997. Atmospheric influences on field spectrometry: Observed relationships between spectral irradiance and the variance in spectral reflectance. In Seventh International Symposium on Physical Measurements and Signatures in Remote Sensing (ISPRS), Courchevel, France, p. 109–114.
Pfitzner, K., Bartolo, R., Carr, G., Esparon, A., Bollhöfer, A., 2011. Standards for reflectance spectral measurement of temporal vegetation plots. Supervising Scientist Report 195, Supervising Scientist, Darwin NT.
Rangzan, K., Saki, A., Hassanshahi, H., Mojaradi, B., 2012. Spectral Analysis and classification of igneous and metamorphic rocks of Hamadan region for remote sensing studies; using laboratory reflectance spectra (350-2500 nm). Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy 20(1), 81-96.
Salisbury, J.W., 1998. Spectral Measurements Field Guide, Earth Satellite Corporation, Defence Technology Information Centre Report No: ADA362372.
Velasco, F., Alvaro, A., Suarez, S., Herrero, J. M., 2007. Mapping Fe-bearing hydrated sulphate minerals with short wave infrared (SWIR) spectral analysis at San Miguel mine environment, Iberian Pyrite Belt (SW Spain). Journal of Geochemical Exploration 87, 45-72.
Waterman, G., Hamilton, N., 1975. The Sarcheshme Phorphyry copper deposit. Economic Geology 70, 568-576.