ارزیابی فعالیت گسل چاهک به روش تحلیل لرزه خیزی و ریخت زمین‌ساختی (غرب آرین شهر – خراسان جنوبی )

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

وجود گسل­های فعال و کواترنری (جوان) در خاور ایران باعث شده تا این گستره از دیدگاه لرزه­خیزی یکی از مناطق فعال در نظر گرفته شود. روش­های زیادی برای شناسایی و ارزیابی میزان خطرزمین­لرزه برای یک گستره وجود دارد. دراین پژوهش سعی شده به دو روش تحلیل لرزه­خیزی به روش آماری و بررسی شاخص­های ریخت زمین­ساختی و شواهد نوزمین ساختی میزان فعالیت و لرزه­خیزی گسل­چاهک که در 30 کیلومتری آرین­شهر (خراسان جنوبی) واقع شده است پرداخته شود و نتایج حاصل از این دو روش را با هم مقایسه گردد. درانتها با بررسی و محاسبه شاخص­های ریخت­زمین­ساختی S، BS، AF، T و Smf که میانگین عددی آن­ها به ترتیب 1، 88/1، 59، 40/0، 1 و تلفیق آن­ها و بدست آوردن شاخص زمین­ساخت فعال (Iat) که برابر با 94/1 و همچنین بررسی لرزه­خیزی گسل­ چاهک مشخص شد که گسل ­چاهک دارای فعالیت نسبتا بالایی در منطقه مورد مطالعه می­باشد و می­توان گفت که تحلیل لرزه­خیزی به روش آماری و بررسی ریخت­زمین­ساختی ابزار مناسبی برای برآورد میزان تحرکات تکتونیکی و خطرزمین­لرزه در یک گستره هستند تا به واسطه آن­ها بتوان مناطق با خطر زمین­لرزه و همچنین چشمه­­های لرزه­زا را شناسایی و تحلیل نمود تا در هنگام وقوع زمین­لرزه شاهد کاهش تلفات جانی و خسارات مالی باشیم و بتوانیم بیشتر از فواید وقوع زمین­لرزه استفاده کنیم و دید خود را نسبت به وقوع زمین­لرزه تغییر دهیم.

کلیدواژه‌ها


Adams, K.D., Wesnousky, S.G., Bills, B.G., 1999. Isostatic rebound, Active faulting, and Potential geomorphic effectsinthe Lake Lahontan basin, Nevada and California. Geological Society of America Bulletin 111, 1739-1756.
Akasheh, B., 1999. Fundamentals of Geophysics, Peak Culture Publishing, 257pp.
Allen, C.R., 1975. Geologicalcriteria for evaluating seismicity, Geological Society of America Bulletin 86, 1041-1057.
Ambraseys, N.N., Melville, C.P., 1982. A History of Persian earthquakes. Cambridge University Press, Cambridge.
Baniadam, F., Shabanian, E., Bellier, O., 2019. The Kine matics of the Dasht-e Bayaze earthquake fault during Pliocene – Quaternary: implications for the geodyna mics of eastern central Iran. Tectonophysics 1-79.
Berberian, M.,1995. Natural Hazards and the First Earthquake Catalogue of Iran, Vol.1, Historical Hazards in Iran Prior to 1900, AUNESCO/IIEES Publication during UN/IDND International Institute of Earthquake Engineering and Seismology Tehran, 60p.
Berberian, M., Qarashi., M., Arjangravesh., B., Mahajerashjai, E.,1992. Investigating Neo-tectonic, Seismotectonic and Seismic Hazard- Fault in Greater Qazvin and Around. Geological Suevey & Mineral Exploration of Iran, Report 61.
Berberian, M., 2014. Earthquakes and Coseismic Surface Faulting on the Iranian Plateau. Elsevier.
El Hamdouni, R., Irigaray, C., Fernández, T., Chacón, J., Keller, E., 2008. Assessment of relative active tectonics, southwest border of the Sierra Nevada (southern Spain). Geomorphology 96, 150-173.
Gutanberg, B., Richter, C.F., 1954. Seismity of the Earth, 2thed., Printcetion University Press, Princeton, New York.
Navaseri, H., Moussavi, M., Khatib, M.M., Gholami, E., 2018. Seismic Hazard Analysis in the Chahak ­– Mousavieh Range. 38th National Geosciences Congress.
Nikonov, A.A.,1995. Active faults: Definition and identification Problems, Researchon Active Faults, Beijing Seismal Press, 140-152.
Pourkermani, M., Arian, M., 1997. Seismotectonic, Dezab Consulting Engineering Company, 284pp.
Qasemi, M.R., 2004. Seismogenic Springs of Faults and their types, Seismotectonic and Seismic Hazard Analysis Seminar, Institute of Geophysics University of Tehran.