تحلیل تنش دیرینه در منطقه شیرشتر (یکی از شاخه‌های شمالی گسل نهبندان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زمین‌شناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

از دیدگاه زمین ساخت منطقه مورد مطالعه در زون زمیندرز سیستان واقع شده است. هدف این پژوهش بررسی تغییرات راستای تنش بیشینه (σ1) در طول تاریخچه‌ی زمین ساخت منطقه با کمک نشانگرهای ساختاری موجود در منطقه شیرشتر (جنوب شرق سربیشه) می‌باشد که از جمله این نشانگرها می‌توان به گسل‌ها، برگوارگی‌ها و رگه‌ها اشاره کرد. برای بررسی تغییرات تنش دیرین منطقه از روش‌های مختلف تحلیل تنش دیرینه بر روی مشخصات هندسی حرکتی گسل‌های منطقه به کمک نرم افزارهای مربوطه استفاده شده است که نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که منطقه مورد پژوهش دو راستای رژیم تنشی را در طول تاریخچه زمین ساختی بر اساس سن واحدهای سنگی تجربه کرده است. راستای اولیه تنش بیشینه به صورت شمال باختری – جنوب خاوری از زمان کرتاسه تا قبل از ائوسن بر منطقه حاکم بوده و راستای تنش شمال خاوری – جنوب باختری از زمان ائوسن تا زمان کنونی حاکم بوده است که با راستای رژیم کنونی منطقه همخوانی دارد. همچنین با تلفیق نتایج بدست آمده از تحلیل تنش با نتایج بدست آمده از جنبش‌شناسی برگوارگی‌ها و رگه‌های منطقه مورد مطالعه، تغییرات راستای تنش بیشینه (σ1) چرخش ساعتگرد را نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


Abbasi, M., Shebani Brojeni, A., 2004. Determination of Stress Status Using the inversion Method of the South-Central Alborz Fault Plates. Journal of Geosciences 55, 2-17.
Anderson, E.M., 1951. The Dynamics of Faulting. Edinburgh, Oliver and Boyd.
Angelier, J.,1990. Inversion of field data in fault tectonics to obtain the regional stress. Geophysics Journal International 103, 363-376.
Angelier, J., Mechler, P., 1977. Surune method graphique de recherche des constraints principles egalement utilizable en tecyonique et en seismologie: la method des diedrs droits. Bull. Soc. Geol. Fr 19, 1309-1318.
Arthaud, P., 1969. Method de deformation graphique des direction de raccourcissement, d΄ allongement et intermediaire d́ une population de failles. Bull. Soc. Geol. De France 7, 729-737.
Berberian, M.,1362. Continental deformation in the Iranian Plateau of Earth, Geological Survey and Mineral Exploration, Report No. 52, p. 307-315.
Carey, E., Brunier. B., 1974. Analyse theorique et numerique d'un modele mecanique elementaire applique a l'etude d'une population de failles. Comptes Rendus de l'Academie des Sciences 279, 891-894.
Delvaux, D., Moeys, R., Stapel, G., Petit, C., Levi,K., Miroshnichenko, A., Ruzhich, V., San'kov, V., 1997. Paleostress reconstructions and geodynamics of the Baikal region, Central Asia, Part 2. Cenozoic rifting. Tectonophysics 282, 1–38.
Eliasi, M., 2009. Paleostress Analysis around the Lar Dam (Central Alborz) to Identify Effective Structures in Water Volatility. Journal of Earth and Space Physics 35, p.17-35.
Geological Map of Sahelabad (1:100,000), Geological Survey of Iran.
Marret, R., Allmendiger, R.W.,1990. Kinematic analysis of fault-Slip data. Journal of Structural Geology12, 973-986.
Mousavi, M., 2011. Separation of Paleostress Phases by Inversion of Fault Plate in South Birjand. Ph.D Thesis, Shahid Beheshti University, 200 pp.
Navabpour, P., 2006. An Introduction to the Paleolithic Stress Arrangement in the Kopet-Dagh Post-Triassic, Journal of Geosciences 59, 176-183.
Pfiffner, O.A., Burkhard, M.S.,1987. Determination of paleostress axes orientations from fault, twin ans earthquake data. Ann. Tectonicae 1, 48-57.
Ramsay, J.G., Lisle, R.J., 2000. The techniques of modern structural geology. Volume 3: Applications of continuum mechanics in structural geology. Academic, San Diego, Calif.
Sashimi, A., 1396. Paleostress analysis in Shirshotor region (south-east of Sarbisheh). MSc Thesis, Birjand University, p.148.
Stocklin, J., Eftekhar-Nezhad, J., Hushmand-Zadeh, A., 1972. Central lut reconnaissance, east Iran, Geological Survey of Iran, report 22, 62.
Tibaldi, A., Pasquare, F., Tormey, D., 2010. Volcanism in Reverse and Strike-Slip Fault Settings. Earth and Environmental Science. DOI: 10.1007/978-90-481-2737-5_9, 315-348.
Tirrul et al., 1983. The Sistan Suture Zone of eastern Iran. Geological Survey of Iran 94, 134-150.
Yamaji, A., 2000.The multiple inverse methods: A new technique separate stresses from heterogeneous fault slip data. Journal of Structural Geology 22, 441-45.