کیفیت و توسعه دولومیتیزاسیون و تاثیر آن در تولید نفت، مخزن بنگستان میدان نفتی اهواز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 گروه زمین شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زمین شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

این مقاله سعی دارد تاثیر فرایند دولومیتیزاسیون را در کیفیت مخزن بنگستان میدان نفتی اهواز مورد مطالعه قرار دهد. این مخزن اساسا آهکی است که تحت تاثیر دیاژنز متغیر قرار گرفته و فرآیندهای دولومیتی‌شدن، د‌دولومیتی‌شدن و چرتی‌شدن بترتیب صورت گرفته است. مطالعه 36 حلقه چاه نشان می‌دهد که بلورهای شکل‌دار دولومیت در بخش شمال‌غرب میدان بیشتر گسترش دارند. رخساره وکستون دارای بیشترین و گرینستون و پکستون دارای کمترین درصد بلورهای شکل‌دار دولومیت می‌باشند. نقشه‌های هم‌ضخامت و هم‌تخلخل افقهای دولومیتی‌شده نشان می‌دهد که در بخش شمال‌غرب، زونهای تولیدی بیشتر تحت تاثیر دولومیتی‌شدن قرار گرفته‌اند. افقهای دارای بلورهای شکل‌دار دولومیت، دارای مقادیر تراوایی بالاتری نسبت به سایر افقها می‌باشد. مطالعه نمودارهای پتروفیزیکی نیز افزایش تخلخل در اثر فرآیند دولومیتی‌شدن و کاهش تخلخل در اثر فرآیندهای د‌دولومیتی‌شدن و چرتی‌شدن را نشان‌ می دهد. وجود استیلولیتهای فراوان همراه با تراکم بلورهای دولومیت، مدل تدفینی و هیدروترمالی را برای دولومیتی‌شدن مخزن تقویت می‌نماید. با توجه به اندازه بلورها حداقل دو مرحله دولومیتی‌شدن رخ داده است. بر اساس گسترش بیشتر دولومیت بویژه بلورهای شکل‌دار در بخش شمال‌غرب میدان در زونهای تولیدی C وE، جهت کاهش ریسک حفاری، و به لحاظ کیفیت مخزنی بهتر، پیشنهاد می شود چاههای بعدی در این بخش حفاری شوند.

کلیدواژه‌ها


Dunham, R.J., 1962, Classification of carbonate rocks according to depositional texture, in: Classification of carbonate rocks, a Symposium ed. W. Ham. AAPG, Mem 1, p.108-121
Esrafili-dizaji, B., Rahimpour-Bonab, H., Mehrabi, H., Afshin, S., Kiani Harchegani, F., and Shahverdi, N., 2015, Characterization of rudist-dominated units as potential reservoirs in the middle cretaceous Sarvak Formation, SW Iran. Facies, Vol: 61, 14p. doi:10.1007/s10347-015-0442-8.
Gregg, J, M, Shelton, K.L., Johnson, A.W., Somerville, I.S., and Wright, W.R, 2001. Dolomitization of the Waulsortian limestone (Lower Carboniferous) in the Irish midlands. Sedimentology, Vol: 48, p: 745-766
Halley, R.B., and Schmoker, J.W., 1983. High porosity cenozoic rocks of south Florida: progressive loss of prosity with deoth. Am. Ass. Petrol. Geol. Bull., Vol: 67, p:191-200.
Lucia, F.J., 1999, Carbonate Reservoir Characterization. Springer, Berlin, 226 p.
Martín-Martín, J.D., Gomez-Rivas, E., Gómez-Gras, D., Travé, A., Ameneiro, R., Koehn, D., and Bons, P.D., 2017, Activation of stylolites as conduits for overpressured fluid flow in dolomitized platform carbonates. Geological Society of London Special Issue on Small to subseismic-scale reservoir deformation, Vol: 459, p: 1-25. 
Mattes, B.W., and Mountjoy, E.W., 1980. Burial dolomitization of the upper Devonian Miette Buldup Jasper National park. Soc. Econ. Paleontol., Vol:28, p: 259-297.
Mehmood, M., Yaseen, M., Khan, E.U., Khan, M.J., 2018, Dolomite and dolomitization model - a short review. Int. J. Hydro., Vol: 2, No: 5, P:549‒553.
 Meng, H., Lv, Z., Shen, Z., and Xiong, C., 2019,Carbon and oxygen isotopic composition of saline lacustrine dolomite cements and its palaeoenvironmental significance: A case study of Paleogene Shahejie Formation, Bohai Sea. Minerals, Vol: 9, No: 13, 19p., doi:10.3390/min9010013.
Meyers, W., Lu, J., and Zackariah, J., 1997, Dolomitization by mixed evaporative brines and freshwater, late miocen carbonate, J. Sediment. Petrol., Vol: 67, p:898 -912
Tucker, M., and Wright, V.P., 1991, Carbonate Sedimentology. Black-Well scientific publications, Oxford, 482p.