بررسی کانه‌زایی سرب در نهشته‌های ژوراسیک هوره (شمال شهرکرد) با استفاده از داده‌های ژئوشیمیائی، سیالات درگیر و ژئوفیزیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی

2 محقق

3 -

چکیده

محدوده اکتشافی سرب هوره در 25 کیلومتری شمال شهرکرد و در پهنه زمین‌ساختاری سنندج- سیرجان واقع شده است. این کانه‌زایی درون شیل، ماسه‌سنگ‌ها و کربنات‌های ژوراسیک تا کرتاسه با بافت غالب جانشینی، عدسی شکل و چینه‌کران مشاهده می‌شود. کانه‌زایی عمدتاً شامل گالن همراه با کالکوپیریت و پیریت است. مطالعه میانبارهای سیال دال بر حضور، آبگین دو فازی (L+V) غنی از مایع و غنی از گاز هستند. این میانبارها دارای دمای ذوب یخ 31- تا 49- سانتی‌گراد با شوری 21/18 تا 37/22 درصد وزنی معادل نمک طعام و دمای همگن شدگی 5/87 تا 150 درجه سانتی‌گراد می‌باشند. داده‌های ژئوفیزیکی نمایانگر حضور 4 آنومالی سرب در منطقه می‌باشد که علاوه بر یک رخنمون در نزدیکی سطح زمین، از عمق 10 متری از سطح زمین شروع شده و با امتداد تقریبا شمالی-جنوبی با شیب تند به سمت غرب تا عمق 50 متری ستبرا دارند. این اندیس از دیدگاه زمین‌ساختی، نوع میزبان، دگرسانی سنگ دیواره، منشا سیالات درگیر و مواد کانی‌ساز با کانسارهای سرب و روی تیپ دره می‌سی‌سی‌پی قابل تطبیق است.

کلیدواژه‌ها


آقانباتی، ع.، 1383 - زمین شناسی ایران، وزارت صنایع و معادن، سازمان زمین شناسی و اکتشافات مواد معدنی کشور، 586 ص.
بابا احمدی .ع.، 1387، زمین شناسی ساختمانی سنگ های دگرگونی در ناحیه ی جنوب چادگان، زون سنندج سیرجان، ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس تهران
زاهدی، م. و رحمتی ایلخچی، م.، 1384 -نقشه زمین شناسی شهرکرد، مقیاس 250000 :1 ،سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
 زمانیان، ح،. 1372. کانی شناسی، پاراژنز و نحوه تشکیل کانسار نقره و سرب آهنگران ملایر. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران، 280 ص.
شهاب پور، ج.، 1385. زمین شناسی اقتصادی. انتشارات دانشگاه شهید باهنر کرمان، 470 ص.
قاسمی، ع.، حاجی حسینی، ا. و حسینی، م.، 1385. نقشه زمین‌شناسی چادگان، مقیاس 100000 :1،سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
طاهریان، ع،ر.، 1372. بررسی تیپ، ارتباطات کانی­شناسی، ژئوشیمیایی و ژنز احتمالی معدن سرب و روی انجیره تیران (غرب نجف آباد). پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران، 290 ص.
مغفوری، س.، حسین زاده، م. ر.، رجبی، ع.، و عظیم زاده،ا.م.، 1396، کانسار دره انجیر، نمونه­ای از کانسارهای  روی -سرب با میزبان کربناته(MVT) در توالی رسوبی کرتاسه پیشین، حوضه جنوب یزد، مجله علوم زمین، شماره 104، ص 13 تا28.
Albinson. T., 1988, Geologic reconstruction of paleosurfaces in the Sombrerete, Colorada, and Fresnillo district, Zacatecas state, Mexico: Economic Geology and the Bulletin of the Society of Economic Geologists, Vol: 83, p: 1647–1667.
Ahmad.S.N. and Rose.A.W., 1980, Fluid inclusions in porphyry and skarn ores at Santa Rita, New Mexico. Economic Geology, Vol:75, No:2, p: 229-250.
Appold.M.S., and Gruven.C., 1999, The hydrology of ore fonnation in the Southeast Missouri district, Numerical models of topography. driven fluid flow during the Ouachita orogeny, Economic geology. Voi: 94, p: 913-936.
Bodnar.R., 1983, A method of Calculating fluid inclusion volumes based on vapor bubble diameters and P-V-T-X properties of inclusion fluid. Economic Geology, Vol:78, No:3, p: 535-542.
Bodnar. R.J., 1999, Hydrothermal Solutions. in Encyclopedia of Geochemistry, C.P. Marshall and Fairbridge eds., Kluwer Academic Publishers, Lancaster, p: 333-337.
Cunningham. C.G., 1978. Pressure gradients and boiling as mechanism for localizing ore in porphyry system. J Res US Geol Surv. 6:745-754.
Ghazban.F., Mcnutt.R.H., and Schwarcz.H.P., 1994, Genesis of sediment-hosted Zn-Pb-Ba deposits in the Irankuh district Esfahan area, west-central Iran. Economic Geology. Vol: 89, p: 1262-1278.
Kodera.P., lexa.J., Rankin.A.H., and Fallick.A.E., 2004, Fluid evolution in a subvolcanic granodiorite pluton related to Fe and Pb-Zn mineralization, Banska Stiavnika ore district. Slovakia, Economic Geology. Vol:99, p: 1745-1770.
Leach.D.L., Bechstadt.T., Boni.M., and Zeeh.S., 2003, Triassic-hosted MVf Zn-Pb ores of Poland, Austria. Slovenia and Italy, In Kelly, J.G., Andrew, C.J., Ashton, J.H., Boland, M.B., Earls, G., Fusciardi, L., & Stanley, G., Europe's major base metal depoSits. Dublin, Irish Association for Economic Geology. P: 169-214.
Leach.D.L., Bradley.D., Lewchuck.M.T., Symons.D.T.A., de Marsily.G., Brannon.J.C., 2001, Mississippi Valley-type lead–zinc deposits through geological time, implications from recent age-dating research. Miner, Deposita. Vol: 36, p: 711–740.
Leach.D.L., Sangster.D.F., Kelley.K.D., Large.R.R., Garven.G., Allen.C.R., Gutzmer.J., Walters.S., 2005, Sediment-hosted lead–zinc deposits, a global perspective. Economic Geology 100th Anniversary Volume, Society of Economic Geologists. pp. 561–607.
Mohajjel. M., Fergusson.C.L., and Sahand.M.R., 2003, Cretaceous–Tertiary convergence and continental collision,Sanandaj–Sirjan Zone, western Iran. Journal of Asian Earth ciences. Vol:21, p: 397–412.
 Reichert.J., 2007, A Metallogenetic Model for Carbonatehosted Non-sulfide Zinc Deposits Based on Observations of Mehdi Abad and Iran Kouh, Central and Southwestern Iran (Unpublished Ph.D. Thesis), University of Martin Luther, Shillong, 129 p.
Roedder.E., 1984, Fluid Inclusions. Mineralogical Society of Amerioca. Reviews in Mineralogy. Vol:12, 646pp.
Sangster.D.F., 1990, Mississippi Valley-Type and sedex leadzinc deposits: A comparative examination: Transactions of the Institution of Mining and Metallurgy, sec. B, Vol: 99, p. B21–B42.
Seward.T.M., and Barnes.H.L., 1997, Metal transport by hydrothermal ore fluids. In Geochemistry ofhydrothermal ore deposits (ed. Foster R. P.). John Wiley and Sons. New York, 435-486
Simmons.S.F., Gemmell.B. and Sawkins.F.J., 2004, The Santo Nino silverlead zinc vein. Fresnillo district. Zacatecas. Mexico, Part II. Physical and chemical nature of ore-forming solutions. Economic Geology. Vol:83, p: 1619–1641.
Simmons.S.F., White.N.C., John.D.A., 2005, Geological characteristics of epithermal precious and base metal deposits. Economic Geology 100th Anniversary. pp. 485-522.
Taylor.S.R. and McLennan.S.M., 1985, The Continental Crust; Its composition and evolution; an examination of the geochemical record preserved in sedimentary rocks. Blackwell, Oxford. 312.
Wilkinson.J.J., 2001, Fluid inclusions in hydrothermal ore deposits, Lithos. Vol:55, p: 229-272.