Study and separation of Quaternary sedimentary environments in Khuzestan plain

Authors

1 Geological Survey of Iran, Ahwaz, Iran

2 Geological Survey of Iran, Tehran, Iran

3 Geological Survey of Iran, Abadan, Iran

Abstract

A large part of the surface of Khuzestan plain (especially in the western and southern parts) is covered with quaternary sediments. In this research Quaternary sedimentary environments of Khuzestan plain were investigated and separated by using satellite images, field measurements and laboratory analysis. Quaternary sedimentary environments were identified In this research, consist of: alluvial fan, aluvial environment, eolian sand , sabkha, marsh and delta. Khuzestan plain alluvial fans were divided to 4 area (From NW to SE): Rag sefid, Shushtar-Ramhomoz, Omidiyeh and Shushtar- Andimeshk alluvial fans. In fluvial environments we can show various environment like: channel (point bar, levee, crevasse), flood plain and oxbow. Eolian sand in Khuzestan plain divided to 4 part: Ahwaz, Dasht e Azadegan, Shush sand Omidiyeh eolian sand. In this research 3 deltas were distinguished consist of: Karun, Karkheh and Jarrahi deltas. The karun delta is tide dominated but Karkheh and Jarrahi deltas are river dominated. Sabkha in Khuzestan plain divided to 2 types: coastal sabkha and continental sabkha. Continental sabkha divided to: 1- playa 2- flood plain sabkha 3-marsh sabkha and 4-pans. Coastal sabkha divided to 2 types: 1-coastal plain sabkha and 2- barier island sabkha. Three Marsh were recognized consist of: Hor Alazim marsh, Shadegan marsh and Bamdezh marsh. The most abundant sediment in this environment issilt and the least is gravel. The main type of sediments in quaternary sedimentary environments in Khuzestan plain are: Silt, clayey silt and sandy silt. Based on this research, for the first time, a map of Quaternary sedimentary environments in Khuzestan plain was drawn. Also, these studies have shown that about 80% of the internal sources of the dusts are located in continental sabkha environments.
 
 
 

Keywords


اژدری.ع.، حیدریان، پ.، جودکی، م.، درویشی خاتونی، ج.، شهبازی، ر.، 1394، شناسایی کانون‌های گردوغبار در استان خوزستان، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، مدیریت منطقه جنوب باختری، 72 ص.
 خان ناظر.ح.، 1394، زمین‌شناسی کواترنر آبرفت‌های ایران، انتشارات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 347 ص.
خسروی. ق.، نوجوان، م. ر.، 1388، شواهد ژئومورفولوژیک و زمین‌شناختی تکتونیک جنبا در جلگه خوزستان در رابطه با مدل تحول ناهمواری‌های زاگرس چین‌خورده، فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات جغرافیایی، شماره 94، ص 111-132.
درویشی خاتونی. ج.، 1395، رسوب‌شناسی و زمین‌شیمی رسوبات دشت خوزستان با نگرش بر پتانسیل ایجاد ریزگرد، مجله یافته های نوین زمین شناسی کاربردی،  دوره 10، شماره 20، ص 92-106.
رحیمی بلوچی.ل.، زرع کار ،آ.، ملک محمدی ،ب.، 1391، بررسی تغییرات زیست‌محیطی با استفاده از سنجش‌ازدور و شاخص کیفیت آب (مطالعۀ موردی: تالاب بین‌المللی شادگان)، مجله کاربرد سنجش‌ازدور و gis در علوم منابع طبیعی، شماره 4، ص 43- 55.
زراسوندی.ع.، 1392، ترکیب و منشأ زمین‌شیمیایی طوفان‌های گرد و غبار در استان خوزستان، تأکیدی بر شاخص‌های زیست‌محیطی، سیزدهمین کنگره علوم خاک ایران، 22ص.
زراسوندی. ع.ر.، 1394، تعیین خصوصیات فیزیکوشیمیایی و شاخص­های زمین‌شناسی زیست‌محیطی ریزگردهای با منشأ داخلی در محدوده استان خوزستان، طرح پژوهشی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان خوزستان، 226 ص.
زراسوندی.ع.، پورکاسب، ه.، قنواتی محمدقاسمی، ا.، حیدری، م.،1394، زمین‌شیمی پزشکی عناصر اصلی پهنه کارون-اروند: پیامدهای احتمالی بر زیست‌بوم خلیج‌فارس، مجله علوم و فنون دریایی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، شماره 2، ص 1-18.
شهبازی.ر.، فیض نیا، س.، لک، ر.، احمدی، ا.،1392 ، شواهد ژئومورفولوژیکی از عوامل مؤثر بر شکل‌گیری تالاب شادگان در کواترنری (واحد پلایای حوضه جراحی، جنوب جلگه خوزستان)، سی و دومین گردهمایی و نخستین کنگره بین‌المللی تخصصی علوم زمین.
عبیات. ا.، جودکی، م.، اژدری، ع.، درویشی خاتونی، ج.، یوسفی، م.، 1394، بررسی محیط‌های رسوبی کواترنری دشت خوزستان، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، مدیریت جنوب باختری، 272 ص.
عبیات. ا، ناصری، س.ا.، عبیات، ع.، 1396، مطالعه تغییرات مساحت تالاب هورالعظیم از سال 1939 تا 2016، با استفاده از نقشه های توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای، مجله علمی پژوهشی اکوبیولوژی تالاب، زیر چاپ.
کشاورزی.ب.، ابراهیمی. پ.، مر. ف.، حمزه لو. ف.ع.، 1392، زمین‌شیمی و توزیع فلزات سنگین در رسوبات ساحلی و دریایی خلیج چابهار، ، فصلنامه زمین شناسی کاربردی،  دوره 3، شماره 7، ص 74-81
مسلم. ف.، راست­منش. ف.، زراسوندی. ع.ر.، 1394، ارزیابی آلودگی فلزات سنگین در رسوبات سطحی رودخانه کارون در محدوده ی شهر اهواز، فصلنامه زمین شناسی کاربردی،  دوره 5، شماره 17، ص 11- 22
مرادی هرسینی.ک.، خامه چیان، م.، امینی، ع.، حافظی مقدس، ن.، 1385، استفاده از داده‌های ماهواره‌ای در تجزیه ‌و تحلیل محیط‌های رسوبی عهد حاضر جنوب دشت خوزستان، دهمین همایش انجمن زمین‌شناسی ایران ،دانشگاه تربیت مدرس، ص 1874- 1884.
موسوی.س.، تقی زاده، ع.، 1389، فرم و فرآیندهای رودخانه‌ای دشت خوزستان در کواترنر، فصلنامه رشد آموزش جغرافیا، شماره 91، ص30- 35.
Abdul Jabbar. M.F., Al-Ma'amar. F., Ahmed. T., Shehab. A., 2010, Change detections in marsh areas, south Iraq, using remote sensing and GIS applications, Iraqi Bulletin of Geology and Mining, Vol: 6, No:2, p:17- 39
AL-Hmedawy. H.D., 2008, Geomorphological Study of Haur Al-Hammar and Adjacent Area Southern Iraq Using Remote Sensing Data and GIS Techniques, A thesis submitted to the geology department, college of science university of  Baghdad, 202 p.
Baltzer. F., Purser. B.H., 1990, Modern alluvial fan and deltaic sedimentation in a foreland tectonic setting: the Lower Mesopotamian Plains and the Arabian Gulf. Sediment. Geol., Vol: 67, p:175–197. https://doi.org/10.1016/0037-0738(90)90034-Q.
Galloway.W.E.,1975, Process framework for describing the morphologic and stratigraphic evolution of the deltaic depositional system: in M.L. Broussard, rd., Deltas, Models for exploration: Houston Geol. Soc. Houston, Texas, p: 87-98. 
Gharibreza. M.R., Habibi. A.R., Imamjomeh. S.R., Ashraf. M.A., 2014, Coastal processes and sedimentary facies in the Zohreh River Delta (Northern Persian Gulf), Catena, Vol: 122, p:150–158, https://doi.org/10.1016/j.catena.2014.06.010.
Harvey. M.A.M., Mather. A.E., Stokes. M., 2005, Alluvial fans, geomorphology, sedimentology, dynamics; Geological society special publication No:251, 234 p.
Heyvaert. V.M.A. and Weerts. H. J. T., 2007, Development of the Holocene Karun megafan, Lower Khuzestan, southwest Iran (Shatt-el Arab region). XVII INQUA Congress, Cairns, Australia, p:167-168.
Heyvaert. V.M.A., Walstra. J., Verkinderen. P., Weerts. H.J.T. and Ooghe. B., 2012, The role of human interference on the channel shifting of the Karkheh River in the Lower Khuzestan plain (Mesopotamia, SW Iran). Quaternary International, Vol: 251, p: 52-63. https://doi.org/10.1016/j.quaint.2011.07.018.
Kendal. C.G.St.C., Alsharhan. A. R. S., 2011, Holocene geomorphology and recent carbonate-evaporite sedimentation of the coastal region of Abu Dhabi, United Arab Emirates, Int. Assoc. Sedimentol, Vol: 43, p: 45-88., doi: 10.1002/9781444392326.ch3.
Muaid Rasheed. J., 2011- Geomorphological and sedimentlogical investigation of Hur al-huwaizeh and adjacent areas; PhD thesis university of Baghdad, 208 p. 
Nowjavan. M.R., Khabazi. M., Almodaresi. S.A, 2014, Recognition of Karkheh River Meanders with RS & GIS, Journal of Applied Environmental, Vol:4 (5), p:277-283.
Walstra. J., Heyvaert. V.M.A., Verkinderen. P., 2010 (a),Assessing human impact on alluvial fan development :a multidisciplinary case-study from Lower Khuzestan (SW Iran); Geodinamica Acta, Vol:23, No:5-6, p: 267-285,http://dx.doi.org/10.3166/ga.23.267-285.
Walstra. J., Verkinderen. P., Heyvaert. V.M.A., 2010 (b), Reconstructing landscape evolution in the lower Khuzestan plain (SW Iran): integrating imagery, Historical and sedimentary archives. In Cowley, D.C., Standring R.A. Abicht, M.J (Eds.), Landscapes through the lens, Aerial photographs and Historic Environment (Occasional Publication of the Aerial Archaeology Research Group, 2) Oxford, p: 111-128.
Warren. J.K., 2006, Evaporites: Sediments, Resources and Hydrocarbons Springer-Verlag Berlin Heidelberg, 1025 p.
Woodbridge. K.P., Parsons. D.R, Heyvaert. V.M.A., Walstra. j., Frostick. L.E, 2015, Characteristics of direct human impacts on the rivers Karun and Dez in lowland south-west Iran and their interactions with earth surface movements, Quaternary International, Vol 392, p: 315-334, https://doi.org/10.1016/j.quaint.2015.10.088.