ارزیابی تأثیر ساختارهای فعال بر خطر فرونشست زمین با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند متغیره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه ارومیه

چکیده

     محدودیت مورد مطالعه در شمال باختر مرزن آباد ، دارای شاخصه های معتبر است. با توجه به نقش گسلها در رخداد زمین لغزش و شکل گیری فرونشستها و به تبع آن ، وارد آمدن خسارت به سازه های سطحی می شود که در این منطقه دارای تجهیزات صنعتی و شبکه توزیع برق است ، در این منطقه فرانسوی پهنای باند پانسیل وجود دارد و در مورد گزینه های تکتونیکی استفاده می کند ، مورد بررسی قرار گرفت . پس از تنظیم و نوع گسلهای موجود در منطقه (گسلهای F1 تا F9) ، مشخص شده است که گسلهای F1 تا F5 دارای روند یکسان بوده و خردشدگی در پهنه های گسلی باعث وجود آمدن مناطق ترابرد شده است. گسلهای F6 و F7 بین واحدهای آهکی ضخیم لایه در دامنه شمالی و منطقه جنوبی شکل گرفته است. گسل F8 نیز با راستای شمال خاوری-جنوب باختری ، دارای برشهای گسلی در پهنه گسلی می باشد که باعث ناپایداری و لغزش در محل کفپوش در محدوده مورد مطالعه شده است. گسل F9 از جمله گسلهای با پهنه گسلی عریض می باشد که خودتان ، متشکل از چندین گسل بوده و باعث ناپایداری ساختگاه در دکلهای خطوط انتقال نیرو و تخریب واحدهای صنعتی در منطقه میگردد. با مطالعه به روش AHP به منظور تجزیه و تحلیل خطر فرونشست در منطقه مورد مطالعه ، چنین نتیجه ای حاصل می شود که در نتیجه زمین شناسی از جمله: به واحدهای آهکی زیر سطحی شده و حفرات انحصاری را پدید آورده است. پس از برداشت صحت ، تهیه نقشه DEM ، نقشه شیب و جهت شیب ، آبراهه ها و در نهایت ، تهیه نقشه پهنبندی خطر فرونشست در منطقه تهیه شده ، این مدل نشان می دهد که خطر فرونشست در بخش های منطقه جنوبی نسبت به سایر مناطق ، بیشتر موجود است و سازه ها حساس که در این منطقه قرار گرفته نیاز به جابجایی به مناطق امن می دهد. با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند متغیره و تولید لایه های اطلاعاتی مورد نیاز دیگر در جانمایی سازه های صنعتی در برق که با خطر فرونشست و زمین لغزه وجود دارد از احداث سازه ها در مناطق خطرناک است. تهیه نقشه های پانسیل فرونشست می تواند به عنوان سندی برای چشمانداز در زمینه های مختلف توسعه استفاده شود و در بحث آمایش زمین مورد استفاده قرار گیرد و از خسارتهای جبران ناپذیر احتمالی انجام شود.

کلیدواژه‌ها


وحدتی دانشمند، ف.،1379. نقشه زمین شناسی 1:100000 چهارگوش مرزن آباد، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
صابری .عظیم، رنگزن. ک، مهجوری. ر، کشاورزی.م.ر، پتانسیل­یابی منابع آب زیر­زمینی با تلفیق سنجش از دور و GIS به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)  در تاقدیس کمستان استان خوزستان، مجله زمین شناسی کاربردی پیشرفته دانشگاه شهید چمران اهواز ،زمستان 91،چاپ 6،  صفحه 11-20.
محمودی دهشتران. س، حجت.آ، رنجبر.ح، کریمی نسب.س،تعیین محدوده­های در معرض نشست حاصل از وجود قنات­های پنهان در محدوده دانشگاه شهید باهنر کرمان با استفاده از سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی،مجله زمین شناسی کاربردی پیشرفته دانشگاه شهید چمران اهواز، بهار 95،شماره 19، صفحه 75-81.
 
Abidin, H. Z., Gumilar, I., Andreas, H., Murdohardono, D., & Fukuda, Y. (2013). On causes and impacts of land subsidence in Bandung Basin, Indonesia. Environmental earth sciences, 68(6), 1545-1553.
Ayalew, L., Yamagishi, H., Marui, H., & Kanno, T. (2005). Landslides in Sado Island of Japan: Part II. GIS-based susceptibility mapping with comparisons of results from two methods and verifications. Engineering Geology, 81(4), 432-445.
Cahalan, M. D. (2015). Sinkhole Formation Dynamics and Geostatistical-based Prediction Analysis in a Mantled Karst Terrain (Doctoral dissertation, University of Georgia).
Galloway, D. L., & Burbey, T. J. (2011). Review: regional land subsidence accompanying groundwater extraction. Hydrogeology Journal, 19(8), 1459-1486.
Galve, J. P., Gutiérrez, F., Remondo, J., Bonachea, J., Lucha, P., & Cendrero, A. (2009). Evaluating and comparing methods of sinkhole susceptibility mapping in the Ebro Valley evaporite karst (NE Spain). Geomorphology, 111(3), 160-172.
Gorsevski, P. V., Jankowski, P., & Gessler, P. E. (2006). Heuristic approach for mapping landslide hazard integrating fuzzy logic with analytic hierarchy process. Control and Cybernetics, 35(1), 121.
Li, S., Li, S., Zhang, Q., Xue, Y., Ding, W., Zhong, S., ... & Lin, Y. (2007). Forecast of Karst-fractured groundwater and defective geological conditions [J]. Chinese Journal of Rock Mechanics and Engineering, 2, 000.
Mezughi, T. H., Akhir, J. M., Rafek, A. G., & Abdullah, I. (2012). Analytical hierarchy process method for mapping landslide susceptibility to an area along the EW highway (Gerik-Jeli), Malaysia. Asian Journal of Earth Sciences, 5(1), 13.
Modoni, G., Darini, G., Spacagna, R. L., Saroli, M., Russo, G., & Croce, P. (2013). Spatial analysis of land subsidence induced by groundwater withdrawal. Engineering geology, 167, 59-71.
Phukon, P., Chetia, D., & Das, P. (2012). Landslide susceptibility assessment in the Guwahati city, Assam using analytic hierarchy process (AHP) and geographic information system (GIS). Int J Comput Appl Eng Sci, 2(1), 1-6.
Saaty, T. L. (1977). A scaling method for priorities in hierarchical structures. Journal of mathematical psychology, 15(3), 234-281.
Saaty, T. L., & Vargas, L. G. (2012). Models, methods, concepts & applications of the analytic hierarchy process (Vol. 175). Springer Science & Business Media.
Stokes, T., Griffiths, P., & Ramsey, C. (2010). Karst Geomorphology, Hydrology, and Management. Compendium of forest hydrology and geomorphology in British Columbia. BC Min. For. Range, 66, 373.
Waltham, T. (2008). Sinkhole hazard case histories in karst terrains. Quarterly Journal of Engineering Geology and Hydrogeology, 41(3), 291-300.
Wu, C. H., & Chen, S. C. (2009). Determining landslide susceptibility in Central Taiwan from rainfall and six site factors using the analytical hierarchy process method. Geomorphology, 112(3), 190-204.
Yalcin, A., Reis, S., Aydinoglu, A. C., & Yomralioglu, T. (2011). A GIS-based comparative study of frequency ratio, analytical hierarchy process, bivariate statistics and logistics regression methods for landslide susceptibility mapping in Trabzon, NE Turkey. Catena, 85(3), 274-287.
Zeitoun, D.G., Wakshal, E., 2013. Land subsidence analysis in urban areas: the Bangkok metropolitan area case study. Springer Science & Business Media.
Zhu, L., Gong, H., Li, X., Wang, R., Chen, B., Dai, Z., & Teatini, P. (2015). Land subsidence due to groundwater withdrawal in the northern Beijing plain, China. Engineering Geology, 193, 243-255.