آلودگی منابع آب زیرزمینی در محدوده زمینهای کشاورزی دشت مجن، استان سمنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شاهرود

2 عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شاهرود

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی شاهرود

چکیده

زمینهای کشاورزی مهمترین منبع آلودگی غیر نقطهای آب زیرزمینی میباشند. در این تحقیق به منظور بررسی اثر کشاورزی بر کیفیت آبخوان مجنس در استان سمنان ، از 17 حلقه چاه نمونه آزمایش شده است. رابطه هدایت الکتریکی ، pH ، نیترات و فسفات با عمق چاهها به دلیل تفاوت در کیفیت خصوصیات کیفی آبخوان در بخشهای فوقانی و زیرین نشان می دهد. رابطه مستقیم هدایت الکتریکی با نیترات و فسفات در چاههای کمعمق نشان دهنده تأثیر آب برگشتی کشاورزی در بخش فوقانی آبخوان بوده است ، در حالیکه در چاههای عمیق رابطه معناداری بین آنها وجود ندارد. نتایج این تحقیق نشان داد افزایش غلظت نیترات و فسفات در بخش فوقانی آبخوان در مقایسه با بخش زیرین اگر قبلاً منشاء سطحی این آلاینده ها نبوده ، بیانگر تأثیر فعالیت های کشاورزی در آلودگی آبخوان مجنون است.

کلیدواژه‌ها


رستمی زرین­آبادی. ا.، فرقانی تهرانی. گ.، کرمی. غ.، 1393، ارزیابی خصوصیات هیدروژئوشیمیایی آب‌های زیرزمینی دشت رومشگان، لرستان، ایران، مجله زمین‌شناسی کاربردی پیشرفته، دوره 4، شماره 13، ص 33-41.
روحی. ح.، کلانتری. ن.، محمدی بهزاد. ح.، دانشیان. ح.، 1392، بررسی عوامل مؤثر بر خصوصیات شیمیایی آب زیرزمینی (مطالعه موردی دشت الباجی)، مجله زمین‌شناسی کاربردی پیشرفته، دوره 3، شماره 9، ص 1-9.
قناعتیان. ح.، 1391، ارزیابی کیفی آبخوان مجن با تکیه‌بر آلودگی‌های ناشی از کشاورزی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی شاهرود، دانشکده علوم زمین.
لاله زاری. ر.، طباطبایی. س.ح.، یارعلی. ن.، 1388، بررسی تغییرات ماهانه نیترات در آب زیرزمینی دشت شهرکرد و پهنه‌بندی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، مجله پژوهش آب ایران، سال سوم، شماره 4، ص. 9-17.
نظامی. م.ط.، قدرتی. ع.، وفایی. غ.، ۱۳۹۰، تاثیر یون نیترات استفاده شده تحت تاثیر کود های کشاورزی در آلودگی آب‌های زیرزمینی در منطقه شهریار، همایش ملی دستاوردهای نوین در زراعت، شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس.
Bohlke. J.K., 2002, Groundwater recharge and agricultural contamination. Hydrogeology Journal, vol. 10, pp. 153-179.
Chae. G.T., Kim. K., Yun. S.T., Kim. K.H., Kim. S.O., Choi. B.Y., ... and Rhee. C.W., 2004, Hydrogeochemistry of alluvial groundwaters in an agricultural area: an implication for groundwater contamination susceptibility. Chemosphere, vol. 55(3), pp. 369-378.
Jafari. H., Raeisi. E., Zare. M., Kamgar Haghighi. A.A., 2010, Time Series Analysis of Irrigation Return Flow in a Semi-arid Agricultural Region, Iran. Archives of Agronomy and Soil Science. Vol. 58(6), pp. 673-689.
Jafari. H., Raeisi. E., Hoehn. E., Zare. M., 2012, Hydrochemical Characteristcs of Irrigation Return Flow in Semi-arid Regions of Iran. Hydrological Sciences Journal. Vol. 57(1), pp. 173-185.
Jalali. M., 2011, Nitrate pollution of groundwater in Toyserkan, western Iran. Journal of Environ Earth Science, vol. 62, pp. 907-913.
Jalali. M., 2009, Geochemistry characterization of groundwater in an agricultural area of Razan, Hamadan, Iran. Environ Geology, vol. 56, pp. 1479-1488.
Oren. O., Yechieli. Y., Böhlke. J.K., Dody. A., 2004, Contamination of groundwater under cultivated fields in an arid environment, central Arava Valley, Israel. Journal of Hydrology, vol. 290, pp. 312-328.
Sun. B., Zhang. L., Yang.  L., Zhang. F., Norse. D., Zhu. Z., 2012, Agricultural non – point source pollution in China: Causes and Mitigation Measures, AMBIO, Vol. 41, pp. 370 – 379.
Todd. D.K., Mays. L.W., 2005, Groundwater Hydrology, 3rd edn. John Wiley and Sons, Inc. USA.