کاربرد انعکاس گراپتولیت و کیتینوزوا در تعیین پختگی سازند های پالئوزوئیک زیرین ناحیه بندرعباس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

پژوهشگاه صنعت نفت، پردیس بالادستی، پژوهشکده علوم زمین، گروه پژوهش زمین‌شیمی

چکیده

    تعیین بلوغ حرارتی سنگهای منشا از اساسیترین بخشهای سیستمهای هیدروکربنی وجود ندارد. به دلیل فقدان ویترینیت ، انعکاس قطعات جانوری معتبرترین روش کنترل بلوک لایه های پالئوزوئیک زیرین نیست. سازندهای سیاهو و سرچاهان با مشخصات زمینشیمیایی مناسب می توانند به عنوان سنگ منشا احتمالی در ناحیه خلیج فارس ساخته شوند. در این مطالعه به منظور تعیین پختگی مواد آلی ، از انعکاس قطعات جانوری استفاده می شود که سازند سیاهو در برش فراقون با Ro٪ بیش از 2/1 در گاززایی و سازنده سرچاهان در برشهای فراقون و کهگم با Ro برابر 1 تا 2/1 در اواخر نفت زایی و ابتدای گاززایی قرار میگیرند.    همچنین با مقایسه انعکاس گراپتولیت با انکاس کیتینوزوا نشان دهنده فشار دادن در نتیجه دو گروه دیگر جانوری میباشند. میزان حداقل ضریب هم پذیری برابر با 945/0 نشانگر روند یکسان تغییر بلوغ در قطعات گراپتولیتی و کیتینوزواها است. همچنین آنطباق انعکاس قطعات شبه ویترینیتی   با گراپتولیتها حاکی از منشا یکسان آنها را دارند.

کلیدواژه‌ها


علیزاده. ب.، جنت مکان. ن.، قلاوند. ه.، غبیشاوی. ع.، 1392، زمین­شیمی و چینه نگاری سکانسی سازند پابده در میدان نفتی منصوری، جنوب غرب ایران. مجله زمین شناسی کاربردی پیشرفته, شماره 5، ص 27-40.
دبستانی. ن.، حسن نژاد. ن.، معماریانی. م.، مصدق. ح.، 1394، مقایسه داده‌های زمین­شیمیائی آلی سازند مبارک (البرز شرقی) در برش‌های تویه رودبار، لب نسار و میغان. مجله زمین شناسی کاربردی پیشرفته, شماره 17, ص 37-47.‎
فخاری، م.، شهریاری، س.، 1374، نقشه زمین شناسی 250000/1 بندرعباس، سازمان زمین شناسی
Alpern. B., 1980, Petrographie du Kerogene. In: Kerogene, Insoluble Organic Matter from Sedimentary Rocks. B. Durand (Ed.). Technip Editions, Paris, France, p: 339-384.
Bertrand. R., 1990, Correlations among the reflectances of vitrinite, Chitinozoans, graptolites and Scolecodonts. Organic Geochemistry, Vol: 15, No: 6, p: 565-574.
Bertrand. R., and Heroux. Y., 1987, Chitinozoan, graptolite, and scolecodont reflectance as an alternative to vitrinite and pyrobitumen reflectance in Ordovician and Silurian strata, Anticosti Island, Quebec, Canada. American Association of Petroleum Geology Bulletin, Vol: 71, No: 8, p: 951-957.
Brooks. J., Fleet. A.J., 1986, Marine petroleum source rocks, Geological Society Special Publication, Blackwell, Oxford, 444 p.
Cole. G.A., 1994, Graptolite-chitinozoan reflectance and its relationship to other geochemical maturity indicators in the Silurian Qusaiba Shale, Saudi Arabia. Energy & fuels, Vol: 8 No: 6, p: 1443-1459.
Epstein. A.G., Epstein, J.B., Harris. L.D., 1977, Conodont color alteration; an index to organic metamorphism. United State Government Survey Print Offset, No: 995, p:1-27
Goodarzi, F., Norford, B.S., 1985, Graptolites as indicators of the temperature histories of rocks. Journal of the Geological Society, Vol: 142, No: 6, p: 1089-1099.
Goodarzi. F., 1985, Reflected light microscopy of Chitinozoan fragments. Marine and petroleum geology, Vol: 2 No: 1, p: 72-78.
Goodarzi. F., Fowler. M.G., Bustin. M., McKirdy, D.M., 1992, Thermal maturity of Early Paleozoic sediments as determined by the optical properties of marine-derived organic matter—A Review. In: Early Organic Evolution Springer Berlin Heidelberg, p: 279-295.
Goodarzi. F., Gentzis. T., Harrison. C., Thorsteinsson. R., 1992, the significance of graptolite reflectance in regional thermal maturity studies, Queen Elizabeth Islands, Arctic Canada. Organic geochemistry, Vol: 18, No: 3, p: 347-357.
Goodarzi. F., Norford, B.S., 1989, Variation of graptolite reflectance with depth of burial. International journal of coal geology, Vol: 11 No: 2, p: 127-141.
Grahn, Y., Nolvak, J., 2007, Ordovician Chitinozoa and biostratigraphy from Skåne and Bornholm, southernmost Scandinavia–an overview and update. Bulletin of Geosciences, Vol: 82 No: 1, p: 11-26.
Gutjahr, C.C.M., 1966, Carbonization measurements of pollen-grains and spores and their application. Leidse Geologische Mededelingen, Vol: 38, No: 1, p: 1-29.
Hallam, A., 1981. Facies interpretation and the stratigraphic record, Freeman, Oxford, 367 p.
Houseknecht, D.W., Hathon, L.A. McGilvery, T.A., 1992, Thermal maturity of Paleozoic strata in the Arkoma Basin. Source Rocks in the Southern Midcontinent, Oklahoma Geological Survey, Circular, 93, p: 122-132.
Huc, A.-Y., 1995, Paleogeography, Paleoclimate, and Source Rocks. American Association of Petroleum Geologists, Series no: 40, pp: 347
Jarvie. D.M., 2012. Shale resource systems for oil and gas: Part 2, Shale-oil resource systems, p: 89-119
Legall. F.D., Barnes. C.R. Macqueen. R.W., 1981, Thermal maturation, burial history and hotspot development, Paleozoic strata of southern Ontario-Quebec, from Conodont and Acritarch colour alteration studies. Bulletin of Canadian Petroleum Geology, Vol: 29 No: 4, p: 492-539.
Littke. R., 2006, Deposition, diagenesis and weathering of organic matter-rich sediments, Lecture Notes in Earth Sciences, Vol: 47. Springer-Verlag, Berlin
Luning. S., Loydell. D.K., Sutcliffe. O., Salem. A.A., Zanella. E., Craig. J. Harper. D.A.T., 2000, Silurian--Lower Devonian Black Shales in Morocco: Which are the Organically Richest Horizons, Journal of Petroleum Geology, Vol: 23, No: 3, p: 293-311.
Malinconico. M.A.L., 1992, Graptolite reflectance in the prehnite-pumpellyite zone of Northern Maine, USA. Organic geochemistry, Vol: 18 No: 3, p: 263-271.
Malinconico. M.A.L., 1993, Reflectance cross-plot analysis of graptolites from the anchi-metamorphic region of northern Maine, USA. Organic geochemistry, Vol: 20 No: 2, p: 197-207.
Murchison. D.G., Cook. A.C., Raymond. A.C., Durand. B., McKenzie. D.P. Sellwood. B., 1985, Optical Properties of Organic Matter in Relation to Thermal Gradients and Structural Deformation, Philosophical Transactions of the Royal Society of London A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences, p:157-186.
Petersen, H.I., Schovsbo, N.H., Nielsen. A.T., 2013, Reflectance measurements of zooclasts and solid bitumen in Lower Paleozoic shales, southern Scandinavia: correlation to vitrinite reflectance. International Journal of Coal Geology, No: 114, p:1-18.
Pool. W., Geluk. M., Abels. J., Tiley. G., Idiz. E., Leenaarts. E., 2012, Assessment of an unusual European shale gas play: the Cambro-Ordovician alum shale, southern Sweden. In SPE/EAGE European Unconventional Resources Conference & Exhibition-From Potential to Production.
Rantitsch. G., 1995, Coalification and graphitization of graptolites in the anchizone and lower epizone. International journal of coal geology, Vol: 27 No: 1, p: 1-22.
Staplin. F. L., 1982, Introduction to How to assess maturation and paleotemperatures. In: How to Assess Maturation and Paleotemperatures Sot. Econ. Paleo. And Miner, Short course 7, p: l-6.
Suárez-Ruiz. I., Flores. D., Mendonça Filho. J.G., Hackley. P.C., 2012, Review and update of the applications of organic petrology: Part 1, geological applications. International Journal of Coal Geology, No: 99, p:54-112.
Suchý. V., Sýkorová. I., Stejskal. M., Šafanda. J., Machovič. V., Novotná. M., 2002, Dispersed organic matter from Silurian shales of the Barrandian Basin, Czech Republic: optical properties, chemical composition and thermal maturity. International journal of coal geology, Vol: 53 No: 1, p: 1-25.
Taylor. G.H., Teichmuller. M., Davis.  A., Diessel. C.F.K., Littke. R. Robert. P., 1998, Organic petrology: A new handbook incorporating some revised parts of Stach's Textbook of Coal Petrology: Berlin. Germany, Gebruder Borntraeger.
Varol. Ö.N., Demirel. I.H., Rickards. R.B.,Günay. Y., 2006, Source rock characteristics and biostratigraphy of the Lower Silurian (Telychian) organic-rich shales at Akyaka, central Taurus region, Turkey. Marine and petroleum geology, Vol: 23, No: 9, p: 901-911.
Wang. H.D., Philp. R.P., 1997, Geochemical study of potential source rocks and crude oils in the Anadarko Basin, Oklahoma. American Association of Petroleum Geology Bulletin, Vol: 81 No: 2, p: 249-275
Wignall. P.B., 1994, Black shales, Vol: 30, p: 144. Oxford: Clarendon Press.
Xiao. X.M., Wilkins, R.W.T., Dehan, L., Zufa, L. and Jiamu, F., 2000. Investigation of thermal maturity of lower Palaeozoic hydrocarbon source rocks by means of vitrinite-like maceral reflectance—a Tarim Basin case study. Organic Geochemistry, Vol: 31, No: 10, p: 1041-1052.