کانی‌سازی و مغناطیس‌سنجی زمینی به منظور اکتشاف ذخایر معدنی و تعیین گسترش عمقی کانی-سازی در محدوده معدن فیروزه نیشابور، استان خراسان رضوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای تخصصی عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد

2 استادیار بخش زمین شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشجوی دکتری رشته زمین شناسی اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد

4 دانشیار بخش زمین شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

منطقه مورد مطالعه معدن فیروزه نیشابور ، در کمربند آتشفشانی-نفوذی شمالغرب نیشابور در زون ساختاری بینالود واقع شده است. مهمترین واحدهای سنگی شامل گدازه و پیروکلاستیکهای با ترکیب تراکیت ، لاتیت ، آندزیت و بازالت با سن ائوسن هستند که توده های نفوذی هستند که در آنها نفوذ کرده اند. آلتراسیون های سیلیسی ، آرژیلیک و کربناتی در برابر آتش سوزی و نفوذی منطقه تحت تأثیر قرار می گیرند. کانی سازی شامل مگنتیت ، اسپیکیولاریت ، پیریت ، کالکوپیریت ، بورنیت ، هماتیت ، آلونیت ، کوئیت ، فیروزه و لیمونیت و به فرم های افشان ، استوکورک ، رگه -ه رگچه تنظیم و برش گرمایی موجود است. به منظور دستیابی به اطلاعات عمقی ، توسعه احتمالی مانیتیت همراه با کانی های سولفیدی و گسترش ذخایر و توده های نفوذ مولد کانی شدن ، عملیات مغناطیسیسنجی زمین انجام شد.

کلیدواژه‌ها


اکرمی، م.ع.، عسگری، ع.، 1379، نقشه زمین‌شناسی 1:100000 سلطان‌آباد، سازمان زمین‌شناسی کشور.
اسفندیارپور، ا.، 1390، زمین‌شناسی،آلتراسیون،کانی‌سازیوژئوشیمیمحدودهمعدنفیروزه نیشابور (منطقهاکتشافیغاردوم)، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
تدین اسلامی، 1353، گزارش اکتشاف ژئوشیمیایی در حوزه معدن فیروزه نیشابور، سازمان زمین شناسی کشور.
رابینسون، ای. اس.، کیت، کورو، ترجمه حیدریان شهری، م.ر.، 1384، مبانی اکتشافات ژئوفیزیک، دانشگاه فردوسی مشهد 750 ص.
سلطانی‌دهنوی، ا.، 1388، پترولوژی و ژئوشیمی سنگ‌های آتشفشانی ترشیری شمال‌غرب نیشابور، پایان‌نامه کارشناسی ارشد زمین‌شناسی- پترولوژی، دانشگاه تربیت مدرس، 66 ص.
کریم­پور، م.ح.، 1382، کانی­شناسی، آلتراسیون، سنگ منشأ و محیط تکتونیکی کانسارهای Iron oxides Cu-Au و مثالهایی از ایران، یازدهمین همایش انجمن بلورشناسی و کانی­شناسی ایران، ص. 184- 190.
کریم­پور، م.ح.، ملکزاده شفارودی، آ.، اسفندیارپور، ا.، محمدنژاد، ح.، 1390، معدن فیروزه نیشابور: نخستین کانی­سازی مس- طلا- اورانیوم- عناصر نادر خاکی سبک نوع IOCG، مجله زمین­شناسی اقتصادی، شماره 2، (جلد 3)، صفحه 193  تا 216.
کریم­پور، م.ح.، ملکزاده، آ.، حیدریان، م.ر.، 1384، اکتشافات ذخایر معدنی، مدلهای زمین­شناسی، ژئوشیمی، ماهواره­ای و ژئوفیزیکی، دانشگاه فردوسی مشهد، 636 ص.
کیمیاقلم و ایرانمنش، 1353، گزارش اکتشاف ژئوفیزیک در معدن فیروزه نیشابور، سازمان زمین‌شناسی کشور.
محمدنژاد، ا.، 1390، زمین‌شناسی،آلتراسیون،کانی‌سازیوژئوشیمیمحدودهمعدنفیروزه نیشابور (منطقهاکتشافیتونل زاک)، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
Austin, J., Foss, C., 2012, Rich, attractive and extremely dense, A geophysical review of Australian IOCGs,ASEGExtended Abstracts 2012 , p: 1-4.
Baumann, A., Spies, O., Lensch, G., 1983, Stransium isotopic composition of post ophiolite trriary volcanics between Kashmar, Sabzevar, and Quchan/NE Iran.
Clark, D.A., 1997, Magnetic petrophysics and magnetic petrology: aids to geological interpretation of magnetic surveys. AGSO Journal of Australian Geology & Geophysics, 17(2), p: 83-103.
Crask T.E., 1995, Geological aspects of discovery of the Ernest Henry Cu-Au deposit, northwest Quinsland: Australian Institue of Geoscientists Bull, 16و 95-109.
Esdale, D., Pridmore, D. F., Fritz, F., Muir, P., Williams, P.,Coggon, J., 2003, The Olympic Dam copper-uranium-goldsilver-rare earth element deposit, South Australia, Ageophysical case history.ASEG Extended Abstracts 2003 , p: 147–168.
Funk, C.W., 2013, Geophysical vectors to IOCG mineralization in the Gawler Craton, The Eureka Moment, 11-14 August, Melborn, Australia.
Gow, P. A., Wall, V. J., Valenta, R. K., 1993, The regional geophysical response of the Stuart Shelf, South Australia: Exploration Geophysics, v. 24, p: 513-520.
Gunn, P. J., 1996, Workshop Interpretation of aeromagnetic data. AGSO Journal of Australain Geology & geophysics.
Haynes, D.W., 2000, Iron oxide copper (-gold) deposits: Their position in the ore deposit spectrum and modes of origin, in Porter, T.M., ed., Hydrothermal iron oxide-copper-gold and related deposits: A global perspective: Linden Park, Australia, Porter GeoConsultancy Publishing, v. 2, p. 71–90.
Hart, J., Freeman, H., 2003, Geophysics of the ProminentHill prospect, South Australia; in Dentith, M.C., (ed.),Geophysical Signatures of South Australian Mineral Deposits,Australian Society of Exploration Geophysicists, SpecialPublication 12, p: 93-100.
Hitzman, M.W., 2000, Iron oxide-Cu-Au deposits: What, where, when, and why, in Porter, T.M. ed., Hydrothermal iron oxide-copper-gold and related deposits: A global perspective: Adelaide, Australia, Australian Mineral Foundation, p. 9–25.
Hitzman, M.W., Oreskes, N., and Einaudi, M.T., 1992, Geological characteristics and tectonic setting of Proterozoic iron oxide (Cu-U-Au-LREE) deposits: Precambrian Research, v. 58, p. 241–287.
Hitzman, M.W. and Valenta, R.K., 2005, Uranium in iron oxide-copper-gold (IOCG) systems, Economic Geology, v. 100, pp. 1657-1661.
Ishihara, S., 1981, The granitoid series and mineralization. Economic Geology, 75th Anniversary Volume, p: 458- 484.
Marschik R., Leveille R.A.,  Martin W., 2000,  "La Candelaria and the Punta del Cobre district, Chile, Early Cretaceous iron oxide Cu-Au(-Zn-Ag) mineralization", In: Porter TM (ed)Hydrothermal iron oxide copper-gold and related deposits, A global perspective, Australian Mineral Foundation, Adelaide 1, 163–175.
Marschik R. and Leveille R.A., 1998, "The Candelaria-Punta del Cobre iron oxide copper-gold deposits, Chile", Geological Society of America, Abstracts with Programs, A-371.
Nabighian, M.N., Grauch, V.J.S., Hansen, R.O., LaFehr, T.R., Li, Y., Peirce, J.W., Phillips, J.D., Ruder, M.E., 2005, The historical development of the magnetic method in exploration. Geophysics, vol. 70, no. 6 (November-December 2005), 33ND–61ND.
Nakatsuka, T., Okuma, S., 2006, Reduction of magnetic anomaly observations from helicopter surveys at varying elevations. Exploration Geophysics 37, p: 121-128.
Reeve, J.S., Cross, K.C., Smith,  R. N. and  Oreskes  N., 1990, Olympic Dam copper-uranium-gold-silver deposit, In: Hughes FE (ed) Geology of the mineral deposits of Australia and Papua New Guinea, 2. AustInst Min MetallMonogr14, 1009–1035.
Smith, R.S., 2002, Geophysics of Iron-Oxide Copper-Gold Systems, in - Porter, T.M. (Ed), Hydrothermal Iron Oxide Copper-Gold and Related Deposits: A Global Perspective, PGC Publishing, Adelaide, v.2, p: 357-367.
Vella, L., 1997, Interpretation and modelling, based on petrophysical measurements, of the Wirrda Well potential field anomaly, South Australia; Exploration Geophysics, v. 28, p: 299-306.
Vella, L., Cawood, M., 2012, Geophysical Characteristics of the Carrapateena Iron-Oxide Copper-Gold Deposit, ASEG Extended Abstracts, Vol. 2012 No. 1, p: 1-4.
Vidla, T., Lindsay, N. and Zamora  R., 1996, "Geology of the Mantoverde copper deposit, northern Chile: A specularite-rich, hydrothermal- tectonic breccia related to the Atacama Fault Zone", In: Camus F, Sillitoe RH, Petersen R (eds) Andean copper deposits: New discoveries, mineralization styles and metallogeny, Soc Econ Geol, Spec Publ, 5, 157–169.
Zamora R. and Castillo B., 2001, "Mineralizacio´ n de Fe-Cu-Au en el distritoMantoverde, Cordillera de la Costa, III Regio´n de Atacama, Chile", In: Proc 2ndCongrInt de Prospectores y Exploradores, Lima, Conferencias, Inst de Ingenieros de Minas del Peru´, Lima, 13.