مطالعه زمین شیمیائی سیال های کانه دار در کانسار مس پورفیری چاه فیروزه شمال شهر بابک (استان کرمان)، و ارزیابی اقتصادی آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده مهندسی معدن و متالوژی دانشگاه صنعتی امیر کبیر

چکیده

کانسار مس پورفیری چاه فیروزه در 35 کیلومتری شمال شهر شهربابک (در استان کرمان) واقع شده است. این نه در ارتباط با یک توده گرانودیوری به سن میوسن است که در مجموعه های آتشفشانی و آذر آواری ائوسن تزریق شده است. کانه زائی مس به همراه دو نوع مشخص دگرسانی پتاسیک و فیلیک صورت گرفته است. بررسی های زمین شناسی و سنگ شناسی نشان می دهد که تزریق توده مولد در چاه فیروزه در چند فاز مختلف انجام شده است که هر کدام را به نوبه خود ایجاد می کند که باعث ایجاد فشارهای هیدرواستاتیک نسبت به لیپواستاتیک (و بروز شکستگی های جدید) می شود وسیع و جوشش پیامد آن) درون سیستم گشته اند. مس در اولین فاز کانه زائی گرمابی در سیستم هنوز حفظ نشده است. اولین مرحله دگرسانی که مولد افق پتاسیک در قسمت های عمیق و با همزیستی کانی های ارتوکلاز و بیوتیت مشخص شده است.NaCl)، و غنی از گاز، بدون فاز های جامد، دارای حرارت بالا (310 تا 570 درجه سانتی گراد) و شوری کم می باشند. این سیالات با منشاء ماگمائی، دارای اثر جوشش شدید و مولد دگرسانی پتاسیک، عامل ایجاد رگه های کوارتز گروه های I و II و همزمان با آن،  نهشت کالکوپیریت در سیستم معرفی می شوند. دگرسانی پروپیلیتیک بر اثر فعالیت سیالات غنی از مایع، با حرارت کم (220 تا 360 درجه سانتی گراد)، غنی از کلسیم و با منشاء جوی ایجاد شده است. کاهش حرارت سیستم به مرور زمان راه را برای نفوذ آب های جوی به درون آن باز نموده و با آمیختگی این سیالات جوی با سیالات ماگمائی علاوه بر کاهش شوری سیستم به 1 تا حداکثر 16 در صد وزنی NaCl، و ایجاد اینگونه سیالات درگیر در رگه های گروه II و III ، با ایجاد تنش های شدید ترمودینامیکی باعث شستشوی مس از افق های پتاسیک عمیق و حمل بخشی از آنها به افق­های بالاتر، یعنی افق های فیلیک و در نتیجه غنی تر شدن کانه زائی مس در آن شده است. دگرسانی فیلیک نیز خود نتیجه­ی افت دمای سیستم و هجوم سیالات جوی بسیار اکسیدان و اسیدی به درون سیستم و حرکت همرفتی آن ها به سمت افق های بالاتر توده تزریقی بوده است. آخرین مرحله جوشش که در بخش بالای توده و در افق های فیلیک یا نزدیک آن رخ داده است، موجب کانه زائی وسیعی در این بخش شده است.  با توجه به اینکه کانه زائی و دگرسانی در نقطه ای مطالعه شده است که این سیستم دارای مرز مشخصی است ، به طور معمول بارزی توان شما را ایجاد می کند که کانه زائی و دگرسانی مسبب آن را افزایش می دهد در کنترل گسل های منطقه ای که تا کنون از تزریق توده نفوذ می کنید وجود ندارد. ، قرار دارد. این گسل ها و فعال شدن مجدد آن ها که بعد از تزریق و ایجاد فشارهای فراوان در تحریک سنگ در برگیرنده ایجاد شده اند ، به عنوان سدی که فیزیکی عمل می کند و باعث می شود که یابی شود مشخص و محدود است ، که باعث می شود در کانه زایی باشد. افق ها و روندهای خاص است ، ذخیره شده اند.
 

کلیدواژه‌ها


 
 
Ahmad, S. N., and Rose, A. W., 1980, Fluid inclusion in porphyry and skarn ore at Santa Rita, New Mexico: Economic Geology, v. 75, p. 229‑250.
Bodnar, R. J., 1992, Experimental determination of the liquidus and isochores of a 40 wt % NaCl‑H2O solution using synthetic fluid inclusions [abs]: Pan‑American Conf. Research Fluid Inclusions (PACROFI IV), Lake Arrowhead, CA, May 22‑25, 1992 Program abstracts, V. 4, P. 14.
Chou, I. M., 1987, Phase relations in the system NaCl-KCl-H2O. III: solubilities of halite in vapor-saturated liquids above 445 oC and redetermination of phase equilibrium properties in the system NaCl-H2O to 1000 oC and 1500 bars, Geochimica et Cosmochimica Acta. V. 51, P. 1965-1975.
Eastoe, C. G., 1978, A fluid inclusion study of the Panguna porphyry copper deposit, Bougainville, Papua New Guinea: Economic Geology, v. 73, p. 721‑748.
Ford, J. H., 1978, A chemical study of alteration at the Panguna porphyry copper deposit, Bougainville, Papua New Guinea: Economic Geology, v. 73, p. 703‑720.
Haynes, F. M., 1984, Vein densities in drill core, Sierrita porphyry copper deposit, Pima County, Arizona: Economic Geology, v. 79, p. 755‑758.
 
Hezarkhani, A., 1997, Physicochemical controls on alteration and copper mineralization in the Sungun porphyry copper system, Iran. Unpublished Ph.D thesis, Canada, University of McGill, 281 p.
 
 
   
Hezarkhani, A., and Williams-Jones, A. E., (1998), Controls of alteration and mineralization in the Sungun Porphyry Copper Deposit, Iran: Evidence from fluid inclusions and stable isotopes.  Association of American Economic Geologist. USA.  V. 93, P. 651-670.
Hezarkhani, A., (2006)a, Fluid Inclusion Investigations of the Raigan Porphyry Copper System Kerman-Bam, Iran: Journal of IGR, California, USA. V. 48, P. 255-270.
Hezarkhani, A., (2006)b, Hydrothermal Evolutions at the Sar-Cheshmeh Porphyry Cu-Mo Deposit, Iran: Evidence from Fluid Inclusions. Journal of Asian Earth Sciences,  England. V. 28,. P. 408-422.
Hezarkhani, A., (2006)c, Alteration/Mineralization and Controls of Chalcopyrite Dissolution/Deposition in the Raigan Porphyry System, Bam-Kerman, Iran, Journal of IGR, California. USA . V. 48, P. 561-572.  
Hezarkhani, A., (2006)d, Petrology of Intrusive rocks within the Sungun Porphyry Copper Deposit, Azarbaijan, Iran. Journal of Asian Earth Sciences. England. V. 73, P. 326-340.
 
Hezarkhani, A, (2007), Hydrothermal Evolution in Miduk Porphyry Copper System (Kerman, Iran): Based on the Fluid Inclusion Investigation. Journal of IGR, California. USA . (in press).
Quan, R. A., Cloke, P. L., and Kesler, S. E., 1987, Chemical analyses of halite trend inclusions from the Granisle porphyry copper deposit, British Columbia: Economic Geology, v. 82, p. 1912‑1930.
Roedder, E., 1984, Fluid inclusions. In: Ribbe, P. H. (ed.) Reviews in Mineralogy 12, 644p.
Sourirajan, S„ and Kennedy, G.C., 1962, The system HnO-NaCI at elevated temperatures tod pressures: American Journal of Science, v. 260, p. 115-141.
Sterner, S. M., Hall, D. L., and Bodnar, R. J., 1988, Synthetic fluid inclusions. V. Solubility of the system NaCl-KCl-H2O under vapor-saturated conditions. Geochimica et Cosmochimica Acta, V. 52, P. 989-1005.
Titley, S.R„ and Beane, R.E„ 1981, Porphyry copper deposits, Pt, 1. Geologic settings, petrology, and tectonogenesis. Pt. 2. Hydrottiermal alteration and mineralization: Economic Geology 75th Anniversary Volume, p.214-269.