مکان یابی محل مناسب اجرای تغذیه مصنوعی در آبخوان دشت حصاروئیه به کمک مدل ریاضی و GIS

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه تربیت معلم تهران

2 کارشناس ارشد هیدروژئولوژی

3 عضو هیات علمی پژوهشکده جهاد دانشگاهی

چکیده

در این مقاله ، جریان آب زیرزمینی دشت حصاروئیه واقع در غرب زاهدان ، به کمک مدل ریاضی آبهای زیرزمینی با استفاده از GIS و انترفاز GMS به روش مدل مفهومی شبیه سازی شده است. پس از جمع آوری اطلاعات مورد نیاز ، ساخت پایگاه اطلاعات و اطلاعات معتبر ، مدل مفهومی آبخوان در محیط GMSتهیه گردیده است. تهیه مدل ریاضی دشت حصاروئیه به هدف پیشبینی وضعیت آینده آبخوان و بررسی اثر تغذیه مصنوعی بر آبخوان در گزینه های مختلف مدیریت انجام شده است. با توجه به اجرای سد تغذیه ای گلک در منطقه ، امکان تهیه آب تغذیه مصنوعی از این سد مد نظر قرار گرفته شده است. پس از مدلسازی ریاضی آبخوان ، مدل واسنجی در شرایط پایدار و ناپایدار و مدل مناسب سنجی برای یک دوره یکساله ، پیشبینی سطح آب سفره آبدار برای 4 سال آبی آینده (مهر 1387 تا مهر 1391) انجام می شود و با تعریف سناریوهای مختلف ، مکان مناسب اجرا طرح تغذیه مصنوعی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داده شده است که بهترین مکان برای تزریق آب ذخیره شده پشت سد به سفر آبدار ، گزینه شماره 3 در فاصله سه کیلومتری پائین دست محور مشخص شده است. مناسب ترین زمان برای تزریق آب به حوضچه ها ماههای بهمن ، اسفند و فروردین است.
 

کلیدواژه‌ها


اصغری، ک، سوری نژاد، ج، ذواالانوار، ع، ١٣٨٤، پیش بینی عملکرد بهینه آبخوان دشت برخواربه روش شبیه­سازی – بهینه­سازی ، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی،سال نهم ، شماره سوم.
دانشگاه سیستان و بلوچستان، حوزه معاونت پژوهشی، ١٣٨٣، مطالعات ژئوالکتریک دشت حصاروئیه، استان سیستان و بلوچستان.
خدایی، ک، ناصری، ح، اسدیان، ف، ١٣٨٤، شبیه­سازی سیستم جریان آب زیرزمینی دشت تسوج با استفاده از مدل ریاضی و GIS ، بیست و یکمین گردهمائی علوم زمین شناسی ، سازمان زمین شناسی کشور.
 سرگزی، ا. ، ١٣٨٦، بررسی اثرات احداث سد گوهرکوه  بر روی آبخوان دشت گوهرکوه  و مدیریت آبخوان توسط مدل ریاضی آب­های زیرزمینی، پایان نامه کارشناسی ارشد هیدروژئولوژی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.
شرکت مهندسی پارس کنسولت، ١٣٧٩، طرح سد تغذیه مصنوعی گلک در حصارو غرب زاهدان، جلد 2.
شهسواری، ع،  ١٣٨٢، تهیه بیلان آبی و مدل ریاضی آبخوان دشت عجب شیر با استفاده از ModFlow  و GIS ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
شهسواری، ع ، خدایی، ک ، ١٣٨٤، تهیه مدل جریان آب زیرزمینی آبخوان دشت بهبهان با استفاده از GIS ، مجموعه مقالات نهمین همایش زمین شناسی ایران، دانشگاه تربیت معلم تهران.
کرسیک، ن.، ترجمه­ی چیت­سازان، م.، کشکولی، ح. ع.، ١٣٨١، مدل­سازی آب­های زیرزمینی و حل مسائل هیدروژئولوژی، انتشارات دانشگاه شهید چمران، اهواز.
 
Anderson,M.P., Woessner ,W.W., 1991, Applied Groundwater Modeling: simulation of flow andadjective transport , San Diego : Academic press Inc.
A.A. shaki, A.j. Adeloye, 2007, Mathematical modeling of effects of Irawan irrigation project water abstraction on the murzuq aquifer system in Libya, Elsevier.
Mitchell, V.G,. Mein, R.G., McMahon, T.A., 2001, Modeling the urban cycle. Environmental Modeling and Software 16(2001) 615629, Press, Columbus, Ohio.
Reeve, A. S., J. Warzocha, P . H. Glaser and D. I. Siegel. 2001 . Regional groundwater flow modelling of the Glacial Lake Agassiz Peatlands. J. Hydrol. 243: 91-100.