مطالعه خصوصیات زمین شناسی مهندسی سنگ آهک‌های سازند قم (مطالعه موردی، شرق وشمال شرق همدان)

قبادی, محمد حسین; کاپله ای, معصومه

مطالعه خصوصیات زمین شناسی مهندسی سنگ آهک‌های سازند قم (مطالعه موردی، شرق وشمال شرق همدان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ عضو هیات علمی گروه زمین شناسی دانشگاه بوعلی سینا همدان

² کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی

چکیده

شناخت ویژگی های زمین شناسی مهندسی سازندهای سنگی ایران برای شناخت عمومی زمین شناسی مهندسی ایران به کمک دیگر باعث می شود. هدف این مقاله مطالعه و معرفی مشخصات زمین شناسی مهندسی سنگ آهک های سازند قم است. سازند قم مانند سایر سازه ها دارای واحدهای کربناته در پروژه های سدی سازی مشکل آفرین هستند ، به ویژه زمانی که واحد از نظر ویژگی های سنگ شناسی ، فیزیکی و مکانیکی با همه تفاوت های موجود فراموش شده است. در شرق وشمال شرق همدان سازند قم متشکل از پنج واحد کربناته است که بعنوان منابع قرضه سنگی و مواد اولیه تولید سیمان مورد استفاده قرار می گیرد. دراین تحقیق بر اساس مطالعه مقاطع نازک سنگ واحد مذکور ، پکستون یا بایو اسپارایت ماسهدار ، کالک آرنایت ، پکستونیابایو میکرایت ، وکستونو گرین استون یا بایواسپارایت نامبرده شده اند. خصوصیات فیزیکی ، مکانیکی ، ترکیب شیمیایی و ثابت سرعت انحلال انعطاف پذیر بودن آنها را گردیده است. دونوع از این سنگ آهک ها که از نظر سنگ شناسی پکستون می شود از نظر خصوصیات فیریکی ، مکانیکی وشیمیایی تفاوت مشخص می کند. مقاوم ترین آنها سنگ آهک آبشینه در شرق همدان است. این سنگ حداقل تخلخل (52/1 درصد) ، بالاترین میزان مقاومت در برابر بار نقطه ای (5/9 مگاپاسگال در شرایط خشک) بیشتر سختی (حداکثر 57) را دارا بود و از نظر دو انیمیشن خیلی مقاوم است. ثابت سرعت انحلال انطباری در میان سایر سنگ آهک ها حداقل و به میزان^7- 10 × 01/8 متر بر ثانیه محاسبه گردیده است. در مقابل سنگ آهک ساوه در شمال شرق همدان دارای حداکثر (66/11 درصد) ، کمترین میزان مقاومت در برابر نقطه (88/1 مگاپاسگال در شرایط خشک) کمترین سختی (حداکثر 35) وجود دارد ، زیرا انیمیشن آن به میزان ^6- 10 × 06/1 متر بر ثانیه محاسبه گردیده است. استفاده از نتایج استفاده از سنگهای آهکی این سازند بعنوان مصالح ساختمانی (سنگ مالون ، لاشه ، نما) مناسب است. ولی جهت احداث سازه (سدهای مخزنی) بروی سازند قم با توجه به تفاوت در مشخصات زمین شناسی مهندسی واحد کربناته انجام مطالعات تفصیلی برای شناسایی ویژه مشخصات سنگ شناسی و ثابت بودن سرعت آنحلال سنگ را انجام می دهد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

ساداتی، سیدمسعود، خدابخش، سعید، محسنی ، حسن، 1384 ، واحدهای سنگی الیگومیوسن در شمال زون سنندج- سیرجان: مطالعه موردی در شرق و شمال شرق همدان، مجله علوم دانشگاه بوعلی سینا، جلد2، شماره 1،صفحات 22-14.

فهیمیفر، احمد و سروش، حامد.، 1380،آزمایش های مکانیک سنگ (جلد اول)، انتشارات دانشگاه امیر کبیر.

قبادی، محمدحسین.، 1388،زمین شناسی مهندسی کارست، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه بوعلی سینا همدان.

کاپلهی، معصومه، 1387 ، مطالعه ویژگی های زمین شناسی مهندسی سازند قم در شرق و شمال شرق همدان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بوعلی سینا.

Chang,C.,Zoback,M.D. and Khaksar,A., 2006. Empirical relations between rock strength and physical properties in sedimentary rocks. Journal of Petroleum Science and Engineering, Vol.51,pp.223-237.

Dermirdag, H. and Yavuz, R.Altingdag. 2009. The effect of sample size on Schmidt rebound hardness value of rocks. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences. Vol.46.pp.725-730.

Dhakal,G.,yoneda,T.,Kato,M.and Kaneko,K.,2002.Slake durability and mineralogical properties of some pyroclastic and sedimentary rocks. Engineering Geology, Vol.65,pp.31-45.

Folk, R.L., 1959. Practical petrographicclassificationof limestones, AAPG, Bul. Vol.43, pp.1-38.

Ghobadi, M.H., Khunlari,G., and Jalali,H. 2005. Seepage problems in the right abutment of the Shahid Abasspour dam, southern Iran. Journal of Engineering Geology, Vol.82, pp.119-126.

Kahraman,S.,Gunayin,O.and Fener,M.,2005.The effect of porosity on the relation between uniaxial compressive strength and point load index.International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences,Vol.42,pp.584-589.

katz,O.,Reches,Z.and Roegiers,J.,2000.Evaluation of mechanical rock properties using a Schmidt Hammer.International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences, Vol.37,pp.723-728.

Moshanski, V.A., and Parabouchev,I.A., 1981. The nature of strength and deformability of weak carbonaceous rocks. Proceedings of the International symposium on weak rocks. Vol.1.326-333.

Romanov, D., Gabrovsek,F.And Dreybrodt,W.,2003.Dam sites in soluble rocks:a model of increasign leakage by dissolution widening of fractures beneth a dam. Engineering Geology,Vol.70,pp.17-35.

White, B.W.1977. Role of solution Kinetics in the development of karst aquifers. Karst Hydrogeology, edited by J.S.Tolson and F.L.Doyle, UAH, Alabama, USA.