مطالعه تغییرات محتوی کربن آلی سازند کژدمی در یکی از میادین دشت آبادان با استفاده داده های زمین- شیمیایی و پتروفیزیکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشجوی دکتری نفت، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 مرکز پژوهشی زمین‌شناسی و زمین‌شیمی‌نفت دانشگاه شهید چمران اهواز

4 شرکت ملی نفت ایران، مدیریت اکتشاف و بهره‌برداری نفت

چکیده

میدان نفتی مورد مطالعه از جمله ابر میادین نفتی در حال توسعه جهان محسوب می­شود. در این میدان سازند­های ایلام، سروک، بخش زیرین کژدمی، گدوان و فهلیان به عنوان مخازن قابل بهره­برداری شناخته شده­اند. در این مطالعه سازند کژدمی با استفـاده از دستگاه پیرولیز راک‌ـ ایول 6 و نمودارهای چاه­پیمایی گاما و صوتی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان می­دهد که از سمت شمال به جنوب شرایط محیط رسوبی سازند مورد مطالعه تغییر کرده و به یک محیط پیشرونده و احیایی دارای توان تولید و حفاظت بالای مواد آلی تبدیل می­شود. همزمان با این تغییرات شدت پرتو لاگ گاما در مقابل لایه­های آهکی نیز افزایش پیدا می­کند. با تطابق داده­های پتروفیزیکی و ژئوشیمیایی یک زون غنی از مواد آلی واقع در بخش بالایی سازند کژدمی شناسایی گردید که ضخامت این زون از سمت جنوب میدان  به شمال کاهش می­یابد. همچنین ترسیم نمودار تغییرات پارامتر ترکیبی پتانسیل زایش (S1+S2) در برابر  TOCنشان می­دهد که سازند کژدمی از لحاظ پتانسیل هیدروکربور­زایی در محدوده­ی وسیعی از ضعیف تا عالی قرار دارد و در بخش­های جنوبی میدان نسبت به شمال میدان بالاتر است. با توجه به ضخامت زون غنی از مواد آلی در بخش بالای سازند کژدمی و لایه­های شیلی می­توان این سازند را به عنوان سنگ منشأ بالقوه مخزن سروک بویژه در بخش جنوبی میدان مورد مطالعه معرفی نمود.
 

کلیدواژه‌ها


منابع
سپه­وند، س.، 1390. گزارش تکمیلی زمین شناسی چاه شماره-10 میدان آزادگان، اداره کل زمین شناسی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران.
فریدعباسعلی­نیا، م.، 1389. گزارش تکمیلی زمین شناسی چاه شماره-7 میدان آزادگان، اداره کل زمین شناسی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران.
علیزاده، ب؛ جانباز، م؛ شایسته، م؛ حسینی، ح.، 1388. مطالعه ژئوشیمیایی و تأثیر کانی ماتریکس بر پتانسیل سنگ­های منشأ احتمالی هنگام پیرولیز در میدان نفتی رگ­سفید، جنوب غرب ایران. مجله علمی پژوهشی پژوهش­های چینه­نگاری و رسوب­شناسی، دانشگاه اصفهان شماره 36، ص 1-16.
مطیعی، ه.، 1389. مقدمه­ای بر ارزیابی مخازن نفتی زاگرس (برای زمین­شناسان)، چاپ اول. انتشارات ایران زمین. جلد دوم. صفحه 681.
نیک طبع، م ر.، 1381. گزارش تکمیلی زمین شناسی چاه شماره-5 میدان آزادگان، اداره کل زمین شناسی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران.
Alizadeh, B., Najjari, S.,  Kadkhodaie-Ilkhchi, A., 2012, Artificial neural network modeling and cluster analysis for organic facies and burial history estimation using well log data: A case study of the South Pars Gas Field, Persian Gulf, Iran, Computers and Geosciences, v. 45, pp 261-269.
Behar, F., Beaumont, V., Pentea do, B., 2001, Rock-Eval 6 Technology: Performances and Developments, Oil and Gas Science and Technology-Rev. IFB, v. 56, pp.111-134.
Bordenave. M. L., Hegre. J. A., 2010, Current distribution of oil and gas fields in the Zagros Fold Belt  of  Iran and   contiguous offshore as the result of the petroleum systems. In: P. Leturmy, C. Robin, (Eds.), Tectonic and Stratigraphic   Evolution of Zagros  and  Makran   during    the    Mesozoic–Cenozoic, Geological Society, London, Special Publications, v. 330, p:291-353.
Bordenave. M.L., 1993, Applied Petroleum Geochemistry. Paris: Editions technip, p: 524.
Dean. W.E., Arthur. M. A., and Claypool. G.E, 1986. Depletion of 13C in Cretaceos marine organic matter: Source, diagenetic, or enviromental signal, Marine Geology, v.70, pp. 119-154.
Huang. B., Xiao. X. and Zhang. M., 2003. Geochemistry, grouping and origins of crude oils in the western Pearl River Mouth Basin, Offshore South China Sea. J. of Organic Geochemistry, v.34, p: 993-1008.
Hunt. J.M.,1996. Petroleum Geochemistry and Geology. 2nd Edition. W.H. Freeman and Company, New York. P: 743
Jones, R.W., 1987. Organic Facies. In: Brooks, J., Welte, D. (Eds.), Advances in Petroleum
Kamali. M.R., Mirshady. A. A., 2004. Total organic carbon content determined from well logs using ∆Log R and Neuro Fuzzy techniques, Journal of Petroleum Science and Engineering 45, p:141– 148.
Luccia. F.J., 2007, Carbonate Reservoir Characterization, 2nd Edition, Springer Publications, p: 336.
Peters. K. E., Clifford. C. E. and Moldowan. J. M., 2005. The Biomarker Guide. 2nd ed. Prentice Hall, New Jersey.
Schlumberger., 2004. Log interpretation principles/application, Schlumberger educational services.
Waples. D.W., 1985, Geochemistryin Petroleum Exploration. Reidel Publish. Cy., Dordrecht, p:232.
Hertzog. R., Colson. L., Seeman. B., O’Brian. M., Scott. H., Mckeon. D., Wraight. P., Grau. J., Schweitzer. J.and  Herron. M., 1989. Geochemical logging with spectrometry tools. Society of Petroleum Engineers Formation Evaluation, v.4, p: 153–162.