ارزیابی ویژگی‌های مورفوتکتونیک رودخانه زاینده‌رود در شمال شرقی استان چهارمحال و بختیاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی آبخیز داری دانشگاه شهر کرد

2 استادیار دانشکده مهندسی منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهر کرد

3 دانشیار دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهر کرد

چکیده

رودخانه زاینده‌رود ، بزرگترین رودخانه فلات مرکزی ایران است که از دامنه رشته های مختلف زردکوه بختیاری شروع می شود و پس از عبور از اصفهان به باتلاق گاوخونی تقویت می شود. حوزه آبخیز این رودخانه در استان چهارمحال و بختیاری و بخشی از آن در استان اصفهان قرار دارد و در زون زمین ساخته شده است سنندج- سیرجان واقع است. از نظر زمینی که این منطقه توسط دو گسل معکوس دالان و بن با روند شمالغربی- جنوبشرقی احاطه شده است. اگر کمی اشکال کنید و سطح زمین را محکم کنید و محاسبه شاخص های ریخت در آب را از مهمترین روش های استفاده از مورفوتکتونیک استفاده کنید. در این تحقیق با استفاده از شاخص های مورفوتکتونیکی از قبیل منحصر به فرد فرازنما بیبعد حوزه ، انتگرال منحصر به فرد فرازنما ، شاخص تفکیک توپوگرافی عرضی ، پیچیده و خم آبراهه ها ، شاخص v و ... به ویژگی های منطقه ای ادامه می یابد.
 

کلیدواژه‌ها


ارفع‌نیا. ر.، 1389، تکتونیک فعال در منطقه‌ی اقلید، کاربرد مدل رقومی سطح زمین (DEM) در مورفوتکتونیک، فصلنامه زمین‌شناسی کاربردی، سال 6، شماره‌ی 4، ص 245-256.
آبدیده. م.، قرشی. م.، رنگزن. ک.، آرین. م.، 1388، ارزیابی نسبی زمین‌ساخت فعال با استفاده از تحلیل ریخت‌سنجی، بررسی موردی حوزه‌آبریز رودخانه دز، جنوب باختری ایران، علوم زمین، تابستان 90، سال 20، شماره 80، ص 33-46.
ایلدرمی. ع.، 1388، بررسی مورفولوژی پرتگاه‌ها و تحول پسروی جبهه شمالی توده کوهستانی الوند، نشریه جغرافیا و برنامه ریزی (دانشگاه تبریز)، سال 14، شماره 30، ص 27-52.
بابااحمدی. ع.، 1387، زمین‌شناسی ساختمانی سنگ‌های دگرگونی در ناحیه‌ی جنوب چادگان، زون سنندج- سیرجان، ایران، پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس تهران، 114ص.
بیاتی خطیبی. م.، 1388، تشخیص فعالیت‌های نئوتکتونیکی درحوزه آبریز قرنقوچای با استفاده از شاخص‌های ژئومورفیک و مورفوتکتونیک،  مجله علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی، سال نهم، شماره‌ی 2، بهار 1388 ، ص 23-50.
حافظی مقدس. ن.، 1388، زمین‌ریخت‌شناسی کاربردی، دانشگاه صنعتی شاهرود، 256ص.
حبیب‌اللهیان. م.، رامشت. م. ح.، 1390، کاربرد شاخص‌های ارزیابی تکتونیک جنبا در برآورد وضعیت تکتونیکی بخش علیای زاینده‌رود، جغرافیا و توسعه، شماره 26، ص 99- 112.
داودیان دهکردی. ع.، 1384، تحول تکتونومتامورفیک و ماگماتیک ناحیه‌ی بین شهرکرد و داران (زون سنندج-سیرجان، ایران) ، پایان‌نامه دوره‌ دکتری، دانشگاه اصفهان، 216ص.
رامشت. م. ح.، سیف. ع.، شاه‌زیدی. س.، انتظاری. م.، 1387، تاثیر تکتونیک جنبا بر مورفولوژی مخروط افکنه‌ی درختنگان در منطقه‌ی شهداد کرمان، جغرافیا و توسعه، شماره 16، زمستان 88، ص 29-46.
عبادیان. س.، 1379، تحلیل ساختاری و زمین‌ساختی طاقدیس سبزپوشان بر اساس آنالیز مورفوتکتونیک منطقه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهیدبهشتی.
علیزاده. ا.، 1388، اصول هیدرولوژی کاربردی، چاپ 26، دانشگاه امام رضا، 870ص.
فریفته. ج.، 1370، تحلیل‌های کمی در ژئومورفولوژی، تالیف دورنگامپ وکینگ ستراهلر و گاردینر داکومب چو، انتشارات دانشگاه تهران، 357ص.
مردانی. ز.، قرشی. م.، آرین. م.، خسروتهرانی. خ.، 1388، نشانه‌های زمین‌ریختی زمین‌ساخت فعال حوزه‌ی طالقان‌رود، شاهرود و سفیدرود در البرز مرکزی، شمال ایران، علوم زمین، زمستان 89، سال 20، شماره 88 ،ص 159-167.
 
Babaahmadi, A., Mohajjel, M., Eftekhari, A., Davoudian, A.D, 2012, An investigation into the fault patterns in the Chadegan  
     region, west Iran: Evidence for dextral brittle transpressional tectonics in the Sanandaj–Sirjan Zone, Journal of Asian Earth  
     Sciences, 43, p: 77–88.
Bull. W. B., 1991, Geomorphic responses to climatic change. Oxford University Press, New Yourk, 326 pages.
Burbank, D. W., Anderson, R. S., 2001, Tectonic geomorphology. Blackwell Science, 274 pages.
Bull. W., Mcfadden L., 1977, Tectonic geomorphology north and south of the Garlock Fault, California, Geomorphology in Arid  
     regions, Puplications in Geomorphology, State University of NewYork at Binghamton, p:115-138.
Bull. W.B., 2007, Tectonic geomorphology of mountains, Blackwell Publishing Ltd, 316 pages.
Cannon. P. J., 1976, Generation of explicit parameters for a quantitative geomorphic study of Mill Creek drainage basin, Oklahoma  
     Geology Notes, 36(1), p: 3-16.
Chorley. R. J.,Schum. S. A. , Sugden. D. , 1984, Geomorphology, London, 607 pages.
Cox R.T., 1994, Analysis of drainage basin symmetry as a rapid technique to identify areas of possible quaternary tilt block  
     tectonics: an example from the Mississippi embayment,Geol.Soc.Am.Bull.106, p: 571– 581.
Frankel. K. L., Pazzaglia.F. J., 2006, Mountain Fronts, Base-level Fall, and Landscape evolution, In Sights From the Southern  
     Rocky Mountains, Geological Society of America, p: 419-439.
Kale. V. S., Shejwalker Nikhil, 2008, Uplift along the Western Margin of the Deccan Basalt Province: Is there any  
     geomorphometric evidence?. Journal of earth system science, 117. No: 6, p: 959-971.
Keller. E.A., Pinter. N., 2001, Active Tectonics, Earthquakes, Uplift and Landscape (2nd Edition), New Jersey, Prentice Hall, 362  
     pages.
Mayer. L., 1986, Tectonic Geomorphology of Escarpments and Mountain Fronts, Miami University, p: 125-135.
Molin. P., Pazzaglia. F. J., Dramis. F., 2004, Geomorphic Expression of Active Tectonics in a Rapidly Deforming Arc, Sila Massif,  
     Calabria, Southern Italy, Amerian journal of science, vol: 304, p:559-589.
Zamolyi. A., Szekely. B., Draganits. E., Timar. G., 2010, Neotectonic control on river sinuosity at the western margin of the Little  
     Hungarian Plain, Geomorphology, Volume 122, Issues 3–4, P: 231-243.