%0 Journal Article %T کانسار شادان در بلوک لوت: اولین کانسار پورفیری غنی از طلا در ایران %J زمین شناسی کاربردی پیشرفته %I دانشگاه شهید چمران اهواز %Z 2251-7057 %A لطفی, محمد %A رئیسی, داود %A مدبری, سروش %D 2023 %\ 03/21/2023 %V 13 %N 1 %P 299-319 %! کانسار شادان در بلوک لوت: اولین کانسار پورفیری غنی از طلا در ایران %K پورفیری غنی از طلا %K جوشش %K شادان %K بلوک لوت %K شرق ایران %R 10.22055/aag.2022.39316.2261 %X کانسار طلای شادان در 60 کیلومتری جنوب‌غرب بیرجند و در شمال بلوک لوت واقع است. ماگماتیسم بعد از برخوردی ائوسن حاصل فرورانش اقیانوس سیستان در تشکیل کانسار طلای شادان نقش داشته است. کانه‌زایی طلا در کانسار شادان در ارتباط مستقیم با جایگیری توده‌های نفوذی عمیق و نیمه‌عمیق با ترکیب دیوریت تا مونزودیوریت است که به درون واحدهای آندزیت-آذرآواری نفوذ کرده‌اند. دگرسانی‌های عمده در منطقه دگرسانی‌های اولیه‌ پتاسیک و پروپیلیتیک هستند که مورد اول در مرکز سامانه گرمابی- ماگمایی قرار دارد و مورد دوم دگرسانی پتاسیک را احاطه کرده است. این دو دگرسانی توسط دگرسانی‌های تاخیری فیلیک و آرژیلیک رونقش شده‌اند. کانه‌زایی در کانسار شادان به‌صورت استوک‌ورک، رگه-رگچه‌ای، افشان و برش‌های گرمابی رخ داده و مهم‌ترین عامل کانه‌زایی طلا در این کانسار، توده نفوذی شادان بوده است. براساس مطالعات SEM، مهم‌ترین میزبان طلا در بخش برونزاد، پیریت است و طلا به‌صورت آزاد، الکتروم و کالاوریت رخ داده است. از شاخص‌ترین رگچه‌های کانسار طلای شادان رگچه‌های نوع M، A و رگه‌های دارای بافت نواری هستند. توده نفوذی شادان حاوی فنوکریست‌های فراوان هورنبلند و بیوتیت و همچنین مقادیر بالای مگنتیت در دگرسانی‌های مختلف است که می‌تواند بیانگر حضور یک ماگمای به شدت اکسیدی با مقادیر بالای آب باشد که براساس مطالعات میانبارهای سیال، این سیال کانه‌ساز بعد از رسیدن به شرایط مناسب تحت فرایندهای جوشش و اختلاط، ماده معدنی را نهشته کرده‌اند. براساس همگی شواهد ذکر شده وهمچنین نسبت Cu/Au (3000)، کانسار شادان را می‌توان به عنوان اولین کانسار پورفیری غنی از طلا در ایران معرفی کرد. %U https://aag.scu.ac.ir/article_17730_197ddf33cf7e46eb3a5fe5b7d8b155e4.pdf